CDU krijgt harde tik in Hessen
Nieuws

Een fotofinish. Na een bittere verkiezingscampagne bleek het verschil tussen zittend CDU-premier Roland Koch en SPD-uitdager Andrea Ypsilanti niet meer dan één tiende van een procent, oftewel 3595 stemmen. Wie uiteindelijk de handen in de lucht zal mogen steken als de nieuwe premier was ook na de verkiezingsuitslag nog onduidelijk. Zowel Koch als Ypsilanti claimden de zege. Beide partijen komen in de nieuwe Hessische Landtag uit op 42 zetels.

Zeker is in ieder geval dat het stembusverlies het einde inluidt van de nationale ambities van Roland Koch. De minister-president van Hessen geldt al jaren als belangrijkste concurrent binnen de CDU van bondskanselier Angela Merkel. Na de afstraffing gisteren in de stemhokjes kan Merkel Koch wegstrepen van haar lijstje met politieke rivalen.

Kochs oogstte veel kritiek met omstreden uitspraken over geweld door buitenlandse jongeren en harde aanvallen richting tegenstrever Ypsilanti. Zijn pleidooi voor hardere straffen voor jonge delinquenten kwam hem ook binnen eigen partij op verwijten van populisme te staan.

Winst voor Die Linkspartei

Waar de CDU verloor, boekte de SPD onder leiding van Ypsilanti een winst van bijna acht procent. Andere winnaars in Hessen waren de FDP (van 7,9 naar 9,4 procent) en Die Linkspartei.

De partij van Oskar Lafontaine en Gregor Gysi slechtte met 5,1 procent in Hessen en 7,1 procent bij de verkiezingen in Nedersaksen voor het eerst de kiesdrempel. Daarmee rekent de partij af met haar imago van typische Ost-partij die in het Westen geen voet aan de grond zou kunnen krijgen.

Bondsdagverkiezingen

De verkiezingen in Hessen werden vooraf bestempeld als opwarmer voor de nationale verkiezingen van volgend jaar. Hoe de uitslag zal doorwerken naar de Bondsdagverkiezingen blijft speculeren. Toch tekenen zich een aantal trends af.

De grote partijen blijven terrein verliezen aan de kleinere partijen. Door de opkomst van Die Linkspartei wordt het steeds moeilijker om coalities te vormen. Een voortzetting van het gedwongen huwelijk tussen CDU en SPD na 2009 zou wel eens de enige levensvatbare regering kunnen blijken.  

Merkel als stiekeme winnaar

Merkel blijft bij de CDU-nederlaag in Hessen grotendeels buiten schot. Haar partij verloor weliswaar veel kiezers, maar het wegvallen van Koch als concurrent geeft de bondskanselier ruim baan om haar meer liberale, op consensus gerichte koers binnen de CDU door te drukken.

De winst van de sociaaldemocraten in Hessen lijkt een signaal naar de geplaagde SPD-leider Kurt Beck. Terwijl de SPD onder leiding van Beck op nationaal niveau een gematigde koers varen, zette Ypsilanti in haar campagne aanmerkelijk linksere accenten. Ypsilanti geldt als scherp criticus van de onder de regering-Schröder doorgevoerde Hartz-hervormingen.

Lastige formatie

De formatie in Hessen belooft uiterst moeizaam te worden. Door de verkiezingswinst van Die Linkspartei kan noch een coalitie tussen CDU en FDP, noch tussen SPD en Die Grünen op een meerderheid rekenen.

In Nedersaksen kwam de CDU van zittend premier Christian Wulff bij de deelstaatverkiezingen zoals verwacht als grootste uit de bus. De christendemocraten verloren weliswaar zes procent, maar bleven de SPD (30,3 procent) desondanks riant voor. De voortzetting van de CDU-regering met de FDP (derde met 8,2 procent) kwam niet in gevaar.

Die Zeit/Spiegel Online/Heute

Aanbevolen door de redactie:

Wer zuckt zuerst? in Die Zeit.