Karlsruhe verbiedt nieuwe onderwijswet
Nieuws
Achtergrond - 28 juli 2004
(28 juli 2004) Het Bundesverfassungsgericht in Karlsruhe heeft de wet waarmee minister Edelgard Bulmahn (SPD) van Onderwijs het jonge wetenschappers sneller mogelijk wil maken om professor worden, als ongrondwettelijk verklaard. De deelstaten Beieren, Saksen en Thüringen hadden een klacht tegen de wet ingediend. Met de uitspraak is de discussie over de competenties van de centrale overheid en de deelstaten op onderwijsgebied opnieuw opgelaaid.
Tot de invoering van de nieuwe wet in 2002 konden wetenschappers in Duitsland pas professor worden aan een universiteit na hun habilitatie. Daarvoor moest een proefschrift van enkele honderden pagina's worden geschreven. Dat leidde er in de praktijk toe dat wetenschappers niet voor hun veertigste professor werden en ze jarenlang als wetenschappelijk medewerker in de schaduw van oude professoren werkten. De invoering van de zogeheten Juniorprofessur geeft jonge wetenschappers de kans zes jaar lang zelfstandig onderzoek te verrichten, promovendi te begeleiden en leerprojecten te ontwikkelen.
De bedoeling van minister Bulmahn was dat deze Juniorprofessur vanaf 2010 de oude manier om via habilitatie professor te worden, zou vervangen. Het is vooral dit aspect van de wet waar de drie deelstaten het niet mee eens zijn. Zij willen dat het op beide manieren mogelijk moet zijn professor te worden en dat de deelstaten zelf moeten kunnen bepalen welke wijze ze op hun universiteiten hanteren. Het Bundesverfassungsgericht heeft de deelstaten nu gelijk gegeven. Een verplichte invoering van de nieuwe wet is tegen de grondwet, die bepaalt dat de centrale overheid alleen algemene beginselen op onderwijsgebied mag regelen. De details en de uitvoering bepalen de deelstaten. Drie van de acht rechters vonden echter dat een dergelijk strenge uitleg van de competenties van de centrale overheid het de minister praktisch onmogelijk maakt om onderwijsbeleid te ontwikkelen.
Minister Bulmahn wil nu dat de commissie die is ingesteld om de Duitse federale structuur te hervormen, zich over de competenties van de centrale overheid en de deelstaten op onderwijsgebied buigt. Zij wil een nieuwe wetgeving, waarin deze competenties duidelijk geregeld worden en die het wetenschappers mogelijk maakt in alle deelstaten te werken. Ook wil zij snel duidelijkheid voor de jonge wetenschappers die al aan het werk zijn. Op dit moment hebben negen van de zestien deelstaten de Juniorprofessur in hun wetgeving opgenomen. Ruim negenhonderd plaatsen op 64 universiteiten zijn goedgekeurd en daarvan zijn ongeveer zeshonderd plaatsen bezet.
Süddeutsche Zeitung
Bulmahn für Grundgesetzänderung
Frankfurter Allegmeine Zeitung
Ein klares Signal
Der Spiegel
Verfassungsgericht kippt Juniorprofessur
Die Welt
Karlsruhe: Juniorprofessur verfassungswidrig
Karlsruhe stärkt Kompetenz der Länder
Reacties
Geen reacties aanwezig