Column: Smullen van het verkiezingscircus
NOS-stagiaire Lynn Stroo over de Duitse verkiezingsstrijd

De Duitse media klagen steen en been. De verkiezingscampagne is saai en iedereen gaapt. Angela Merkel staat al maanden mijlenver voor in de peilingen en de verwoede pogingen van de oppositie om haar uit de tent te lokken weet ze bijna koninklijk af te wenden.

Vanuit mijn oogpunt, als stagiaire bij de NOS in Berlijn, zijn de parlementsverkiezingen allesbehalve slaapverwekkend. Als buitenstaander zit ik sinds augustus letterlijk middenin de Duitse verkiezingsmolen. Het NOS-kantoor bevindt zich in het gebouw van de Bundespressekonferenz, op steenworp afstand van de Rijksdag, het politieke hart van Duitsland.

Waar we in Nederland wekenlang tegen dezelfde verregende campagneposters aankijken en waar elke dag een televisiedebat voorbij komt, gaan de verkiezingen er in Duitsland heel anders aan toe. Campagne voeren gebeurt in de buitenlucht: miljoenen euro’s worden uitgegeven aan de meest fascinerende verkiezingsposters. De lijsttrekkers proberen elke dag op een ander marktplein kiezers voor zich te winnen. De peilingen blijven stabiel, op wat kleine verschuivingen na.

Hysterie

Door mijn Nederlandse bril zie ik een wereld van verschil. SPD-lijsttrekker Peer Steinbrück die onthaald wordt als een popster, Angela Merkel die zich toont als een ware media-magneet en met alle egards handtekeningen uitdeelt. Hysterie die je je nauwelijks kunt voorstellen bij Mark Rutte of Diederik Samsom. Het gaat, zeker in de campagne van de CDU, veel over de persoon en weinig over inhoud.

Een Egyptische correspondent vertelde tijdens een bijeenkomst voor buitenlandse journalisten lacherig dat hij in zijn thuisland moest uitleggen dat de campagne hier gaat over zaken als een Veggie-day. ‘Einfach lustig’ noemde hij het, maar het slaat wel de spijker op z’n kop. Je zou bijna vergeten waar de verkiezingen echt over gaan.

Maar het gebrek aan inhoud is voor de correspondenten in Duitsland de uitgelezen kans om door de politieke luchtkastelen heen te kijken. Achter het economische succesverhaal van Duitsland gaat een wereld van problemen schuil. Zaken waar ik geen weet van had tot ik bij de NOS zelf aan het nieuws mee ging werken.

Reportage in opvangcentrum

Zo zijn we voor een reportage op pad geweest met een taxichauffeur in Berlijn. Hij werkt voltijd, maar verdient nauwelijks genoeg om rond te komen. Duitsland heeft geen minimumloon, geen AOW, kortom, veel minder sociale zekerheid dan Nederland. Tijdens het filmen voor een reportage over de toenemende armoede ontmoette ik Marie. Ze is negen jaar en komt uit een arm en problematisch gezin. Terwijl ze appels uit een boom plukte bij het opvangcentrum waar ze verbleef, vertelde ze over haar vader en halfzus die ze nooit ziet en dat haar moeder in een kroeg werkt. Het is interessant en tragisch tegelijk om de ene dag Merkel te fotograferen terwijl ze de Duitse voorspoed prijst, en de volgende dag de andere kant van de medaille te zien.

Terwijl de Duitse pers met de term ‘Yes, we Gähn’ (ja,we gapen) van de vorige saaie verkiezingen uit 2009 op de proppen komt, verheug ik mij meer dan ooit op een verkiezingsdag. Hoewel een derde termijn voor Merkel zo goed als een feit is, bungelt haar coalitiepartner de FDP rondom de kiesdrempel. Ondertussen steken lijsttrekkers hun middelvinger op, storten er drones neer, worden er dreigbrieven verstuurd en duiken politici op in pedofiliedebatten. Nee, saai zijn de verkiezingen niet, zeker niet voor een NOS-stagiair in het hol van de Duitse leeuw.