China en Duitsland intensiveren onderlinge handel
Koptelefoon Wen valt uit als Merkel mensenrechten aanspreekt

Het handelsvolume tussen Duitsland en China moet in 5 jaar van 130 miljard euro naar 200 miljard euro stijgen, aldus de Chinese minister-president Wen Jiabao tijdens zijn bezoek vandaag aan Duitsland. Vooral bij de ontwikkeling van elektrische auto’s zijn Duitsland en China “ideale partners”, beaamt de kanselier. Wen roemt Duitsland als grootste technologie-exporteur in Europa.

Wen Jiabao reisde met 13 ministers naar Duitsland om afspraken te maken over samenwerking bij wetenschappelijk onderzoek, landbouw en duurzame energie. De landen sloten vandaag in totaal 22 akkoorden en 14 economische overeenkomsten, in totaal ter waarde van ruim 10 miljard euro. Het is voor het eerst dat Duitsland en China regeringsconsultaties voeren - informele adviserende gesprekken die de samenwerking tussen de landen moeten intensiveren. Duitsland voert dergelijke gesprekken met in totaal zeven landen, waaronder Frankrijk, Polen en Rusland. China voert met geen enkel ander land regeringsconsultaties.

Europese handelsrestricties

Een strijdpunt tussen beide landen is het feit dat Duitsland China niet als markteconomie wilde erkennen zolang de toegang voor Duitse bedrijven tot de Chinese markt beperkt blijft. Hierover hebben beide landen nu een compromis bereikt, meldt de Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ). Zo kondigde Wen aan de toegang voor Duitse middenstandsbedrijven tot de Chinese markt te vergemakkelijken. Daarvoor heeft hij een kredietprogramma van 2 miljard euro over, dat moet worden geïnvesteerd in een betere samenwerking tussen het Duitse en Chinese midden- en kleinbedrijf.

Wen stelde ook Duitse investeerders gerust die vrezen dat China Duitse technologie en producten steelt. Geestelijk eigendom van bedrijven wordt ook in China “effectief beschermd”, aldus de premier. Hij verzocht Duitsland daarvoor zijn land te steunen bij het verzoek aan de Europese Unie om de huidige Europese exportrestricties voor China te versoepelen, meldt Spiegel Online.

Chinese investeringen

Minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle (FDP) ziet een “enorme kans” voor het Duitse bedrijfsleven in de handel met China, meldt de Süddeutsche Zeitung. In het “reusachtige land” ontstaan nieuwe middenklassen, die “grote interesse hebben in Duitse kwaliteitsprodukten”, aldus de minister.

De Chinese investeringen in Duitsland zijn vergeleken met die van Duitsland in China zeer gering, tekende de Süddeutsche Zeitung op uit de mond van een regeringswoordvoerder. De meest recente cijfers stammen uit 2009: toen investeerde China voor 600 miljoen euro in Duitsland, maar andersom bedroegen de investeringen 20,7 miljard euro.

Mensenrechten

In het recente verleden raakten de betrekkingen tussen Duitsland en China flink onderkoeld. Toen Merkel in 2007 de Dalai Lama ontving, de Tibetaanse geestelijk leider die China weigert te erkennen, zegden de Chinezen meerdere ontmoetingen op hoog niveau met Duitsland af en moest ook het Duitse bedrijfsleven voelen dat China ontstemd was. Het kostte minister van Buitenlandse Zaken Steinmeier (SPD) destijds veel tijd en moeite de relatie met China weer te herstellen. Tijdens een bezoek aan China vorig jaar wist Merkel de betrekkingen verder te verbeteren en werd de afspraak gemaakt regelmatig regeringsconsultaties te houden.

De mensenrechtensituatie in China heeft de afgelopen jaren meermaals voor irritaties tussen beide landen gezorgd. Desondanks was het maandagavond tijdens een diner in Wannsee wel onderwerp van gesprek tussen beide regeringsleiders. Ook zou Merkel de Chinese minister-president hebben gevraagd de VN-resolutie tegen het geweld in Syrië te steunen. Tot nu toe keurt China deze “inmenging in interne aangelegenheden” af.

Opvallend is dat de Chinese dissident Hu Jai Sei en kunstenaar Ai Weiwei kort voor het bezoek van de Chinese delegatie aan Berlijn vrijkwamen. Dat lijkt geen toeval, aldus de Duitse media. Toch is het de vraag of Wen Merkel gehoord heeft toen ze vanmiddag bij een gezamenlijke persconferentie weer over de mensenrechten in China sprak. Net op dat moment plukte Wen aan zijn koptelefoon, alsof hij haar niet kon verstaan.