Artikelen

"Marja, als je niet lacht, ben je net een Duitser." Ik fietste met Marius, een Nederlandse vriend in Berlijn, om 01.00 uur vannacht naar huis en ik had juist het gevoel de stress een beetje kwijt te zijn. "Zo verbeten", deed hij er nog een schepje boven op. We kwamen van de verkiezingsbijeenkomst voor de Nederlanders in Berlijn, die ik mede georganiseerd had.

Toen Pim Fortuyn zijn afstraffing aan het adres van de regering 'De puinhopen van acht jaar paars' in het internationale perscentrum Nieuwspoort…

Sinds mensenheugenis wordt er over vergeten en herinneren gefilosofeerd. Vooral de wisselwerking tussen die twee mentale eigenschappen wekte steeds weer de belangstelling. De laatste tijd houdt ook de geschiedkunde zich niet alleen bezig met herinneren, maar eveneens met vergeten. En wanneer Friedrich Nietzsche (1844-1900) in 'Jenseits von Gut und Boese' het geheugen en de trots aan het woord laat - "Dat heb ik gedaan", zegt mijn geheugen. "Dat kan ik niet gedaan hebben", zegt mijn trots en blijft op dit standpunt staan. Tenslotte geeft het geheugen toe.1) - dan slaat hij daarmee de spijker op zijn kop.

(10 mei 2002) Ik heb me nog nooit echt gewaagd aan een stukje over uitgaan in Berlijn: dat leek me meer iets voor coole Szene-Typen, die trends uitvinden in plaats van ze achterna te hollen. Zo iemand was mijn ex-vriendje Christian geloof ik. Hij en zijn vrienden wisten elke avond wel weer een ander feest of bar waar nog niemand van gehoord had.

Tijdens de Nederlands-Duitse Conferentie in Potsdam, met als thema 'Begin en einde van het menselijk leven', heb ik weer eens ervaren hoe verwarrend ethische vraagstukken kunnen zijn. Ik was er net voor mezelf uit, dat ik achter het Nederlandse euthanasiebeleid stond. Na afloop van de verschillende discussies echter, zowel in de conferentiezaal als daarbuiten, kon ik niet ontkennen, dat ook de verschillende tegenargumenten invloed op mij hebben. Niets zo veranderlijk als een mens en het was geruststellend om te merken, dat niets menselijks mij vreemd is.

Menswaardig sterven

Mogen wij het erfelijk materiaal van de mens onomkeerbaar manipuleren?

Bestaat het recht op een gezond kind - en tegen welke prijs?

De biotechnologie in Duitsland en Nederland is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt. Wetenschappers komen tot nieuwe inzichten en methodes, om tot nu toe ongeneeslijke ziekten (zoals bijvoorbeeld Parkinson) te kunnen genezen. Voor dit soort onderzoek is het echter nodig om gebruik te maken van erfelijk, menselijk materiaal, zoals embryo's en stamcellen. Hiermee zijn natuurlijk ethische discussies verbonden. Deze technologie zal immers niet alleen gebruikt worden voor onderzoeksdoeleinden maar creëert ook mogelijkheden voor prenatale diagnostiek en het veranderen van erfelijk materiaal.

Blastula of blastocyst, 'kiemblaasje' Het embryo na enkele tientallen celdelingen waarna het bestaat uit 70-100 cellen. De blastula/blastocyst…