Achtergrond

(31 januari 2003) Aanstaande zondag vinden parlementsverkiezingen plaats in de Duitse deelstaten Hessen en Nedersaksen. Aangezien het de eerste deelstaatverkiezingen zijn sinds de rood-groene bondsregering op 22 september vorig jaar met de hakken over de sloot haar meerderheid in de Bondsdag wist te behouden, gelden zij ook als eerste tussentijdse graadmeter van de populariteit van de regering-Schröder.Deze functie wordt versterkt doordat de verkiezingen worden gedomineerd door thema's uit de landelijke politiek en door politici met ambities die verder reiken dan de grenzen van hun deelstaat.

(29 januari 2003) In Nederland werd onlangs de eerste advocate met hoofddoek beëdigd. De publieke discussie richt zich momenteel op een iets groter kledingstuk: de bijna alles bedekkende chador. Zo is een leerlinge in chador gisteren weggestuurd van het Regionaal Opleidingen Centrum van Amsterdam. Na wekenlange onrust heeft de school het dragen van een chador verboden, omdat het wordt beschouwd als een belemmering in de communicatie tussen leerkracht en leerling. In Duitsland is alleen al het dragen van een hoofddoek tijdens het uitoefenen van bepaalde overheidsfuncties nog steeds een probleem.

(27 januari 2003) "Hier in de discotheek staat niet iedereen de hele avond bier te drinken, maar wordt al snel gedanst." Jürgen Konjer, Duitser en student Bouwkunde aan de Hogeschool Enschede, ziet de voordelen wel in van de samenwerking van zijn hogeschool met de Fachhochschule Osnabrück en Münster. Jaap van Baar toog naar Enschede om met eigen ogen te aanschouwen hoe Duitsers en Nederlanders met elkaar studeren.

(24 januari 2003) Wellicht hadden sommige Nederlanders verwacht dat de buitenlandse media zich in hun beschouwingen over de verkiezingsuitslag in Nederland zouden laten leiden door de gedachte dat de uitslag een terugkeer betekent naar de stabiele, politieke toestand die tot een jaar geleden zo kenmerkend zou zijn geweest voor het kleine Nederland. Een dergelijke interpretatie zou in elk geval het zelfbeeld van veel Nederlanders bevestigen: "zie je wel, in het buitenland zijn ze van mening dat wij het rechts-populisme na een onschuldige faux pas alweer vaarwel hebben gezegd en weer het tolerante polderland zijn dat we eigenlijk altijd al waren." De praktijk blijkt echter minder eenduidig.

(17 januari 2003) De uitslag van de Bondsdagverkiezingen in september luidde het voorlopige einde in van de rol die de Partei des Demokratischen Sozialismus (PDS) speelde op het toneel van de landelijke politiek. De partij slaagde er niet in de kiesdrempel van vijf procent te halen en wordt sindsdien door slechts twee leden vertegenwoordigd in het Duitse parlement. Het debacle was illustratief voor de tweeslachtigheid van een partij die haar Oost-Duitse identiteit wilde behouden terwijl zij zich op het Westen richtte. Wordt de PDS weer een echte Ostpartei?

(15 januari 2003) "Onderwijs moet levensecht zijn, anders beklijft het niet." Dat is de overtuiging van Otto Dallinga, docent Duits van het Stellingwerf College in het Friese Oosterwolde. Dallinga ontving onlangs de Friese onderwijsprijs voor het project 'Duits in Aurich', omdat volgens de jury zijn aanpak "vernieuwend en grensverleggend" is. Inmiddels is de school ook genomineerd voor de nationale onderwijsprijs die op 20 januari in Utrecht wordt uitgereikt. Belangrijkste onderdeel van 'Duits in Aurich' is dat de leerlingen het examen spreekvaardigheid afleggen in Duitsland met Duitse examinatoren.

(14 januari 2003) Als enige museum in Europa presenteert Das Städel in Frankfurt am Main van 1 februari tot en met 11 mei 2003 een indrukwekkende collectie uit het werk van Hollands grootste kunstenaar van de zeventiende eeuw: Rembrandt Harmensz. van Rijn.

(10 januari 2003) Duitsland is op het allerlaatste moment ontsnapt aan de eerste staking in de dienstverlenende sector sinds 1992: in een uiterste poging overeenstemming te bereiken, kwamen vakbond Ver.di en het overheidsverband van werkgevers donderdagnacht een loonsverhoging voor de bijna drie miljoen werknemers in de dienstverlenende sector overeen. De moeizame wijze waarop de overeenkomst tot stand is gekomen, is echter illustratief voor de zorgwekkende toestand waarin de Duitse economie zich bevindt.

(2 januari 2002) Joop van den Ende geniet in Nederland bekendheid als producent van succesvolle, commerciële televisieprogramma's als 'Goede Tijden, Slechte Tijden' en 'Big Brother' en hitmusicals als 'Titanic' en 'Aïda'. Sinds een paar jaar domineert Van den Ende echter ook de Duitse musicalmarkt.

(19 december 2002) De moeizame doorstart van de rood-groene regering en de affaire-Möllemann binnen de liberale FDP hebben de afgelopen maanden weliswaar de meeste aandacht getrokken in politiek Duitsland; dat betekent niet dat de CDU heeft stilgezeten. Bij de christen-democraten is Angela Merkel inmiddels uitgegroeid tot de machtigste politica.