Succesvol internationaal perspectief
Bezoek aan het St. Benno Gymnasium

We zijn al een beetje laat als we op deze maandagmorgen op weg zijn naar het St. Benno Gymnasium. De eerste lessen begonnen al om 7.45 uur. Wij hebben geluk en mogen vanaf 8.15 uur op bezoek komen. Nu is het 8.10 uur en eindelijk komen we aan bij de juiste tramhalte. Als we uitstappen, zien we het gebouw al liggen. We krijgen een rondleiding van de rector, de heer Schäfer.

Geconverteerde vorst

Het St. Benno Gymnasium heeft een lange en vooral bewogen geschiedenis, vertelt hij ons. Aan het begin van de achttiende eeuw was de beroemde Saksische Kurfürst August de Sterke, als vorst van het verder zeer evangelische Saksen, tot het katholieke geloof geconverteerd om aanspraak te kunnen maken op de troon van Polen. Om katholieke missen te kunnen houden had hij jonge zangers nodig, die hij vond in Böhmen. Om hen ook een goede opleiding te kunnen geven, stichtte hij het St. Benno.

Verschrikkingen van Naziregime

De Nazi’s sloten de school in 1938. Directie en leraren hadden lange tijd geprobeerd om Joodse scholieren op de school te houden. Via allerlei omwegen en uitvluchten probeerden ze de wettelijke rassenscheiding te omzeilen. Tot het de bruine machthebbers uiteindelijk te bont werd, ze het gymnasium sloten en de leerlingen op andere scholen verdeelden.

Tijdens de luchtaanvallen op Dresden in de nacht van 13 op 14 februari 1945 verwoestten geallieerde bommen en de op het bombardement volgende Feuersturm het St. Benno Gymnasium volledig. Van de school bleef bijna niets over. In een glazen vitrine liggen een paar herinneringsstukken uit de tijd voor 1938. Een schoolring of een zeldzame foto van het oude gebouw. Bijna alles wat aan de driehonderdjarige geschiedenis van de school tot 1945 herinnerd past in een glazen kast van anderhalf bij een halve meter.

DDR atheïsme

In de DDR was het vanwege de atheïstische communistische ideologie onmogelijk de school opnieuw op te richten. Na de Wende kwamen oud-leerlingen met het idee de school opnieuw te stichtten. Zij hadden dus in 1938, meer dan vijftig jaar geleden, voor het laatst op de school gezeten. Op hun aandringen besloot het katholieke bisdom het St. Benno Gymnasium weer op te richten.

Futuristisch design

Het nieuwe gebouw is nogal ongewoon. Het langgerekte gebouw ligt dichtbij het centrum van Dresden. Wel honderd meter loopt het parallel aan de Pillnitzer Straße. De helderblauwe kleur van de buitenkant geeft een heel aparte sfeer aan dit leerinstituut.

Binnen blijft het gebouw verbazen. De lokalen en bureaus zijn op verschillende niveaus gevestigd. Beneden de administratie, boven de natuurwetenschappelijke vakken enz. Overal staan groene planten en ook de muren zijn in veel verschillende kleuren geschilderd. Het gebouw is heel open, je kunt bij alle lokalen naar binnen kijken. De grote vrije ruimtes en het licht dat door de vele ramen naar binnen komt geeft een gevoel van openheid. “Transparantie,” vertelt Schäfer, “was een belangrijke doelstelling bij de oprichting van de school. Dat is terug te zien in het gebouw.”

Felbegeerde plaatsen

De jonge school hoeft zich over scholieren geen zorgen te maken. Ieder jaar zijn er 90 nieuwe plaatsen en 450 aanmeldingen. Het gymnasium kan dus kiezen. Daarbij hanteert het bepaalde quota. 60% van de nieuwe leerlingen is steeds katholiek, 30% evangelisch of andersgelovig en 10% zonder religie.

Verder moeten evenveel jongens als meisjes gekozen worden. Het gymnasium wil natuurlijk vooral de heel getalenteerde scholieren, maar heeft ook een hart voor gehandicapten. Slechthorende en slechtziende leerlingen worden bijvoorbeeld voorgetrokken.

Refugium voor buitenlanders

In totaal zitten er 800 leerlingen op het St. Benno Gymnasium. Daarvan zijn 20 ‘gekleurde’ buitenlanders. Ook zij worden bij het selectieproces voorgetrokken. De rector is trots op deze bovengemiddelde hoeveelheid buitenlanders en legt uit dat het St. Benno voor deze mensen een soort refugium is. Terwijl ze op andere scholen nogal eens te maken krijgen met neonazi’s en discriminatie, is daar op het St. Benno absoluut niets van te merken.

Dat komt volgens hem door de internationale oriëntatie van de school. Met partnerscholen in o.a. Amerika, Australië, Engeland, Schotland, Ierland, Frankrijk, Polen, Slovenië, Denemarken en Mexico organiseert het gymnasium regelmatig uitwisselingen. Op de school lopen veel uitwisselingsstudenten uit deze landen rond. “Ons doel is een internationaal perspectief over te brengen.”

Abifahrt naar Amsterdam

De pauze is heel ontspannen. Er klinkt leuke muziek over de intercom. Overal in het gebouw lopen scholieren rond. In een grote hal staan brugklassers cake te verkopen. Dat doen ze om hun klassenuitje te financieren, leggen enkele omstanders ons uit.

Aan een muur zien we een lijst hangen waar leerlingen uit de 6de hun wensen voor de Abifahrt, een uitstapje voor de leerlingen in het examenjaar, kunnen opschrijven. Naast Thailand en Havana staan Holland en Amsterdam meerdere malen genoemd.

Geconcentreerde literatuurles

We gaan een Duitse les met een 5de klas volgen. Al bij het binnenlopen, valt me iets op. Op bijna elke tafel staat een grote literfles met mineraalwater. Ook eten sommige leerlingen hun boterhammen nog gewoon in de klas.

Deze les gaat over de geschiedenis van de Duitse romantiek. De leerlingen hebben de les in groepjes voorbereid. Eén leerling leest biografische data voor van Joseph Freiherr van Eichendorff, een belangrijke auteur uit de romantiek. Met een overheadprojector laat de lerares een portret van de schrijver zien. Een andere leerling leest een stukje uit het boek ‘Aus dem Leben eines Taugenichts’ en interpreteert daarna dezelfde tekst. Ze legt uit waarom dit nou typisch een tekst uit de romantiek is. Terwijl minstens tien minuten maar één leerling aan het woord is werkt de rest van de klas ontzettend geconcentreerd mee.

Humor in de klas

Iedereen let op, niemand praat er door heen en de leerlingen noteren belangrijke punten. Het niveau is hoog, lange stukken moeilijke Duitse literatuur worden voorgelezen en besproken. De klas doet echt mee, mensen hebben veel voorbereid en brengen ook zelf ideeën in. Als iemand een vraag stelt, beantwoordt meestal een medescholier. Aan het einde van de les is werkelijk iedereen aan het woord geweest.

Ook humor is aanwezig. “Op een gegeven moment komt hij erachter dat zij eigenlijk een heel gewoon meisje is, net als hij zelf ook,” legt een jongen het einde van een tekst uit. De hele klas barst in lachen uit. “Ik bedoel natuurlijk dat ze allebei gewoon zijn…”

Succesvol en ambitieus

Hoog boven op het dak van het St. Benno Gymnasium kun je het centrum van Dresden zien. De Frauenkirche, trots boven de Altstad uitstekend en de Gläserne Manufaktur, glinsterend in de middagzon. In de verte liggen de glooiende, groene hellingen van de heuvels langs de Elbe. Ter afsluiting laar de rector ons deze volgens hem mooiste plek van zijn school zien. Hier wordt duidelijk wat het St. Benno werkelijk is: een succesvolle school in een ambitieuze stad, gevuld met de veelbelovende hoop van Duitsland.

Folke Eikmeier is redacteur van de Scholierenpagina van het Duitslandweb. Hij zit in 5 gymnasium van de Scholengemeenschap Augustinianum in Eindhoven.