Van Sarajevo naar Versailles
Samenvatting, 1914-1919
Op 28 juni 1914 bezocht de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand met zijn vrouw Sophie Sarajevo. Hij wilde de Oostenrijkse troepen inspecteren maar werd vermoord door een Bosnisch-Servische nationalist. Deze aanslag vormde de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog. Nog geen zes weken later traden Oostenrijk en Duitsland in de strijd tegen Rusland, Frankrijk en Engeland.
© Bron: Amerikaanse overheid, via wikimedia CommonsOorlogsverklaring van Wilhelm II. De Europese grootmachten wilden hun krachten wel weer eens meten.
De Eerste Wereldoorlog werd in eerste instantie door alle betrokkenen geestdriftig begroet. De Europese grootmachten wilden wel weer eens hun krachten meten. Zeker nu ze de laatste jaren allemaal zoveel geld aan een geldverslindende wapenwedloop hadden uitgegeven. Iedereen was ervan overtuigd dat het conflict kort en hevig zou zijn. En beide allianties waren zeker van de overwinning.
Het liep allemaal heel anders. Duitsland kon de gevreesde tweefrontenoorlog niet vermijden. Aan het westfront liep de oorlog letterlijk en figuurlijk dood in de Belgische en Noord-Franse modder. In het oosten leidde ze tot een communistische revolutie. In 1917 traden de Verenigde Staten toe tot het geallieerde kamp. Ondanks het feit dat de Russen, onder invloed van de revolutie, in datzelfde jaar hun oorlogsinspanningen staakten, moest de Duitse legerleiding in oktober 1918 erkennen dat de strijd verloren was. De keizer trad af, een burgerregering trad aan en toog naar Versailles voor vredesonderhandelingen.
De Duitsers hadden een cruciale rol gespeeld in de twee maanden tussen de aanslag op Franz-Ferdinand en het uitbreken van de oorlog. Ze hadden hun Oostenrijkse bondgenoot onvoorwaardelijk steun toegezegd. Het agressieve Duitse mobilisatieplan had ertoe geleid dat het hooglopende conflict tussen Oostenrijk, Rusland en Duitsland onmiddellijk was uitgegroeid tot één grote Europese oorlog.
Dit alles werd Duitsland in Versailles zwaar aangerekend. Het land kreeg de AIleinschuld van de oorlog toebedeeld en werd gedwongen een vernederend vredesverdrag te tekenen. De kiem voor een nieuw conflict was gelegd.