Abschied von gestern (1966)
West-Duitse films, 1949-1990

‘Abschied von gestern’ gaat over Anita G., een jonge vrouw die in 1957 van de DDR naar de BRD vlucht. Twintig jaar eerder is ze in Leipzig geboren als kind van joodse ouders. Door haar afkomst heeft ze in het Derde Rijk geen onderwijs kunnen volgen en hoorde ze er nooit echt bij.

Eenmaal in de BRD kan ze ook niet aarden. Hier is haar afkomst zelfs dubbel nadelig, want ze is én joods én uit de DDR. Anita heeft verschillende baantjes, maar gooit steeds haar eigen ruiten in door dingen te stelen. Ook begint ze affaires met foute mannen. Steeds ziet ze zich gedwongen te vluchten en opnieuw te beginnen.

‘Abschied von gestern’ blinkt uit door het sterke verhaal en het acteerwerk van Kluges eigen zus Alexandra. Ook de vorm is bijzonder. Kluge maakte van zijn film een soort essay met tussenkopjes en titels. Anita G. kijkt dikwijls vragend de camera in, alsof het een documentaire is.

De titel van de film slaat mede op het afscheid van de oude regisseurs. Kluge kondigt met 'Abschied von gestern' een nieuwe periode aan in de Duitse film. Hij levert ook kritiek op het koude, ongastvrije en bureaucratische West-Duitsland dat geen begrip heeft voor de verwarde Anita G.