Duits goederenverkeer over het spoor ligt plat
Nieuws

Het is de zoveelste staking op het Duitse spoor en een spoedig einde van het arbeidsconflict lijkt nog niet in zicht. De afgelopen maanden legde de machinistenbond GDL (Gewerkschaft Deutscher Lokomotivführer) al verschillende keren het werk neer. Aanvankelijk golden de stakingen alleen het regionale passagiersverkeer, maar afgelopen vrijdag bedong de vakbond via de rechter toestemming ook het goederen– en bovenregionale treinverkeer plat te leggen. Economen rekenen dat de goederenstaking de Duitse economie 50 miljoen euro per dag zal kosten. Duitsland bezit het grootste spoorwegnet van Europa, de Deutsche Bahn is Duitslands grootste werkgever.

De GDL eist een loonsverhoging van 31 procent, voor de Deutsche Bahn een “absurde” verhoging. De machinisten vinden dat ze vergeleken bij hun Europese collega’s worden onderbetaald, terwijl ze graag benadrukken dat ze verantwoordelijkheden dragen vergelijkbaar met die van piloten. “Wij staan niet langer toe dat machinisten met 1500 euro netto naar huis gaan,” sprak vakbondsleider Manfred Schell.

Direct na de aankondiging van de stakingen maande spoorwegdirecteur Hartmut Mehdorn de machinisten terug te keren aan de onderhandelingstafel, een oproep die de GDL prompt naast zich neerlegde. Als de spoorwegen niet met een beter bod komen, dan kan Duitsland rekenen op nog meer stakingen, sprak vakbondsleider Schell. Naast de goederentreinen komen dan ook weer passagierstreinen en S-bahn-lijnen (stadstreinen in de grote steden) tot stilstand.

Het is een bekend patroon geworden de afgelopen maanden. Vakbond en spoorwegen komen geen centimeter nader tot elkaar. Op steun van kanselier Merkel hoeven de spoorwegen in elk geval niet te rekenen; die heeft gisteren aangekondigd zich buiten het conflict te houden.

De looneis van de machinisten is voor de Duitse spoorwegen om meerdere redenen onaanvaardbaar. In Duitsland geldt voor arbeidsonderhandelingen het geheiligde principe van de Tarifeinheit: binnen een bedrijf bedingen de verschillende vakbonden gezamenlijk één cao. Tegenover de directie van de Deutsche Bahn vormen de machinisten van de GDL een verbond met de vakbonden Transnet en de spoorwegambtenarenbond GDBA (Gewerkschaft Deutscher Bundesbahnbeamten und Anwärter). Deze alliantie dreigen de machinisten nu op te blazen met hun eis en daarmee het hele systeem van arbeidsonderhandelingen. 

Dit jaar heeft de Deutsche Bahn bovendien al een collectief loonakkoord gesloten, waarin voor het spoorwegpersoneel een loonsverhoging van 10 procent is overeengekomen. Dit bod is geaccepteerd door Transnet en GDBA; de Deutsche Bahn verwacht dat de machinisten zich hier naar schikken. Ingaan op hun eis zou betekenen dat het collectieve akkoord eveneens explodeert.

Mocht de GDL zijn zin krijgen, dan schept dat een precedent waar Duitse economen van gruwen: de opkomst van kleine vakbonden die de macht hebben hogere looneisen te stellen voor hun clientèle. Een onaanvaardbare stijging van de prijzen en een achteruitgang van de Duitse concurrentiepositie zijn volgens commentatoren het gevolg.

Grote Duitse bedrijven die van het spoor afhankelijk zijn, zoals reders in de haven van Hamburg of autofabrikanten, proberen zo goed en kwaad als het kan de ergste klappen van de staking op te vangen. In Hamburg zullen in geval van nood de vrachtschepen voor de haven moeten wachten tot ze gelost kunnen worden. Sommige ondernemingen hebben een regeling getroffen met de spoorwegen. Extra vervoer over de weg is vrijwel uitgesloten: er zijn op grote schaal geen extra vrachtwagens beschikbaar.

Welt.de
Jetzt wird der Güterverkehr lahm gelegt