Gudrun Ensslin
Achtergrond - 18 maart 2022 - Auteur: Tim de BoerVaak wordt Ulrike Meinhof gezien als het vrouwelijke kopstuk van de eerste generatie van de RAF, ook wel bekend als Baader-Meinhof-Gruppe. Maar Gudrun Ensslin was dat net zo goed. Zij richtte samen met haar partner Andreas Baader de terroristische organisatie op.
Ensslin wordt in 1940 geboren in Baden-Württemberg, als dochter van een dominee. Haar ouders zijn tegen de nazi’s en Gudrun wordt opgevoed met een kritische houding ten opzichte van de overheid. Haar wordt geleerd zich in te zetten voor sociale gerechtigheid.
In 1964 gaat de intelligente Gudrun germanistiek studeren aan de Freie Universität in West-Berlijn. Hier wordt zij politiek actief. Samen met haar toenmalige vriend Bernward Vesper zet zij zich in 1965 in voor de verkiezingscampagne van Willy Brandt (SPD) voor het kanselierschap. De Grote Coalitie van SPD en CDU in 1966 vormt een bittere teleurstelling voor Ensslin. Nadat de student Benno Ohnesorg in 1967 door een politiekogel omkomt bij een demonstratie meldt Ensslin zich bij het kantoor van de radicale studentenvereniging Socialistischer Deutscher Studentenbund in Berlijn. Zij eist dat de studenten wapens opnemen tegen de regering.
Ontmoeting met Baader
In juli 1967 krijgen Vesper en Ensslin een zoon die zij Felix noemen. Felix wordt opgevoed door zijn vader, want drie maanden na zijn geboorte ontmoet Ensslin Andreas Baader. Zij raken op slag verliefd. Hoewel de twee totaal verschillend zijn, vullen zij elkaar ideologisch aan. Baader is opstandig en heeft lef, maar geen sterke politieke overtuigingen. Ensslin is een brave studente, maar politiek geradicaliseerd. De eigenschappen van het koppel vormen de gevaarlijke cocktail waaruit de RAF ontstaat. In 1968 pleegt het stel hun eerste aanslag. In de nacht van 2 april stichten zij brand in twee warenhuizen in Frankfurt, samen met sympathisanten Thorwald Proll en Horst Söhnlein. Twee dagen later worden de vier opgepakt. Zij worden tot drie jaar cel veroordeeld en tijdelijk vrijgelaten in afwachting van het hoger beroep
Als zij in 1969 alsnog veroordeeld worden, vluchten Baader en Ensslin via Frankrijk naar Italië. Na een aantal maanden keren ze terug en duiken in Duitsland onder. In april 1970 wordt Baader bij een verkeerscontrole opgepakt. In mei 1970 besluit Ensslin samen met journaliste Ulrike Meinhoff Baader te bevrijden. De gewelddadige bevrijding van Baader wordt de geboorteakte van de RAF. Hoewel de terreurorganisatie in de volksmond bekend komt te staan onder de naam Baader-Meinhof-Gruppe, is niet Meinhof maar Ensslin de vrouwelijke leider van de RAF.
Terreurcampagne en arrestatie
Na de ontsnapping vluchten Baader, Ensslin en Meinhof naar communistisch Oost-Duitsland. Via deze route komen zij terecht in een trainingskamp van terreurorganisatie Volksfront voor de Bevrijding van Palestina. Hier krijgen zij training in het voeren van een terroristische campagne. Vanaf mei 1972 begint de RAF met de eerste campagne. In die maand plegen zij meerdere bomaanslagen, waaronder een aanslag op een Amerikaanse basis in Heidelberg, waarbij twee Amerikanen om het leven komen.
Gemotiveerd door de aanslagen begint de politie een klopjacht die al snel zijn vruchten afwerpt. Op 1 juni worden Baader en Holger Meins gearresteerd, een week later vat de politie Ensslin in de kraag. Samen met de andere gevangenen gaat ze herhaaldelijk in hongerstaking tegen de omstandigheden in de gevangenis, en net als de anderen wordt zij aangeklaagd wegens moord, poging tot moord en meerdere overvallen en aanslagen. Op 28 april 1977 wordt zij tot levenslang veroordeeld. Op 18 oktober van dat jaar worden Gudrun Ensslin, Andreas Baader en Jan Carl Rapse dood gevonden in hun cel in de Stammheim-gevangenis. Zelfmoord, concludeert justitie. RAF-sympathisanten denken dat de drie zijn vermoord, maar daarvoor is nooit bewijs gevonden. Ensslin wordt 37 jaar. Zij ligt begraven naast Andreas Baader op een begraafplaats in Stuttgart.
Lees meer over 'Rote Armee Fraktion':
Bij het nieuws: Rote Armee Fraktion
Met de arrestatie van oud-terroriste Klette is de Rote Armee Fraktion (RAF) weer volop in het nieuws. Lees meer over de linkse Duitse terreurorganisatie.
Holger Meins: Martelaar voor de RAF
Holger Meins stierf door een hongerstaking en werd martelaar voor de RAF
Tijdlijn Rote Armee Fraktion
In mei 1972 pleegde de RAF voor het eerst een reeks aanslagen. Lees hoe de terreurbeweging Duitsland decennialang in zijn greep hield.
Reacties
Het was geen zelfmoord