Dansen uit protest op Goede Vrijdag

Het dansverbod geldt op zogenoemde stille Feiertage - naast Goede Vrijdag zijn dat in Duitsland Volkstrauertag en Totensonntag, beide in november. Het wordt als ongepast gezien uitgelatenheid te tonen op zulke dagen, als de dood en wederopstanding van Jezus worden herdacht, de slachtoffers van oorlog en geweld of als mensen hun overleden dierbaren herdenken.

Vooral in kerken en conservatieve kringen wordt waarde gehecht aan het Tanzverbot. Veel anderen willen ervan af. Zij vinden het niet van deze tijd dat de overheid dergelijke regels oplegt in een land waarin de helft van de mensen niet christelijk is. 

De deelstaten bepalen zelf hoe en hoe lang ze het Tanzverbot hanteren. In Nedersaksen bijvoorbeeld, een deelstaat die aan Nederland grenst, duurt het verbod relatief lang: vanaf 05:00 uur op Gründonnerstag (Witte Donderdag) tot middernacht op Karsamstag (Paaszaterdag). 

In Beieren, een van de meest religieuze deelstaten, is het Tanzverbot het strengst: vanaf Witte Donderdag 02:00 uur tot en met zaterdag middernacht mag niet worden gedanst. Disco's blijven gesloten en ook concerten mogen niet doorgaan. Vooral in Beieren is veel verzet tegen de regels. Op de Theresienwiese in München wordt donderdag een grote demonstratie gehouden, gevolgd door een ‘Heiden-Rave’ en een ‘Heidenspaß-Party’ (‘heidens plezier’). “Momenteel is in München nog 35 procent van de bevolking lid van de twee grootste christelijke kerken. Het kan niet zo zijn dat vanwege deze minderheid een groot deel van de burgers niet mag feesten”, aldus mede-organisator Richard Meinl van RaveStreamRadio, geciteerd door de lokale krant Hallo München. 

Ook in Würzburg (Beieren) wordt op Goede Vrijdag een groot ‘Heidenspaß’-feest georganiseerd. Daarvoor kregen de organisatoren zelfs een vergunning van het stadsbestuur. In 2016 oordeelde het Bundesverfassungsgericht, het Constitutioneel Hof, dat er uitzonderingen mogelijk zijn op de strenge regels voor de stille Feiertage. Bijvoorbeeld als andere grondrechten in het geding zijn, zoals het recht om te demonstreren. Volgens de gemeente Würzburg hebben de organisatoren van ‘Heidenspaß’ aannemelijk gemaakt dat het feest niet puur ter vermaak is, maar dat het door andere inspanningen zoals het verschaffen van flyers over thema’s als atheïsme en humanisme meer het karakter van een demonstratiebijeenkomst heeft. 

In Berlijn wordt het dansverbod een stuk soepeler gehanteerd. Daar mag op Goede Vrijdag officieel vanaf 4 uur ‘s morgens tot 21 uur ‘s avonds niet worden gedanst. Maar veel clubs houden zich daar niet aan. Zij blijven ook na 4 uur open en beginnen vaak weer voor 21 uur. Ook in Bremen duurt het Tanzverbot in vergelijking met andere deelstaten kort: van 06:00 uur tot 21:00 uur. 

Het Tanzverbot houdt ook in dat op veel plekken geen luide muziek mag worden gedraaid, zoals in de horeca, en dat er geen optochten mogen worden gehouden. Het verbod heeft ook gevolgen voor de sportwereld: op Goede Vrijdag vinden geen wedstrijden in de Bundesliga plaats.

Wie op Karfreitag voor de buis zit, zal merken dat de televisieprogrammering er anders uitziet. De satirische ‘Heute Show’ (ZDF) wordt niet uitgezonden. Ook mogen veel films op Goede Vrijdag niet publiekelijk worden vertoond. Welke films dat zijn, bepaalt de Freiwillige Selbstkontrolle der Filmwirtschaft (FSK). De FSK, die ook de leeftijdsgrenzen voor films toetst, kan een film vrijgeven voor vertoning op stille feestdagen en doet dat vrijwel altijd ook. Maar in het verleden was de toets veel strenger. Daardoor is er een lijst met ruim 700 films die het 'serieuze karakter van de stille Feiertage niet respecteren'. Ze bevatten bijvoorbeeld veel geweld of seks, of ze hebben een “aanstootgevend plot”.

Op de lijst staat bijvoorbeeld Monty Python's 'Life of Brian', een persiflage op het leven van Jezus Christus. Juist deze klassieker wordt in Würzburg bij wijze van protest voorafgaand aan de 'Heidenspaß-party' vertoond.

Vanwege het Tanzverbot zal er ook geen nieuwe aflevering van het live programma ‘Let’s Dance’ (RTL) te zien zijn. In plaats daarvan kunnen kijkers zich verheugen op een terugblik van 15 jaar Let’s Dance. Want kijken naar dansen, dat mag volgens de regels blijkbaar wel.