Liveblog Bondsdagverkiezingen 2025

17:30 uur: Opkomst in de middag hoger dan in 2021

Aanzienlijk meer mensen hadden vanmiddag al hun stem uitgebracht dan op hetzelfde moment in 2021 tijdens de bondsdagverkiezingen. De opkomst bij de stembureau's lag om 14:00 uur op 52 procent van alle stemgerechtigden in Duitsland, maakte de Bundeswahlleiterin bekend. In 2021 was dat rond hetzelfde tijdstip 36,5 procent. Mensen die per post hebben gestemd zijn niet in deze cijfers meegenomen. De cijfers zeggen nog weinig over de totale opkomst dit keer, die zal pas later bekend worden.   

13.00 uur: Duitsland gaat naar de stembus

De bijna 60 miljoen Duitse stemgerechtigden mogen vandaag naar de stembus. Er wordt een hoge opkomst verwacht: kiezers hebben het gevoel dat er veel op het spel staat. Het gaat economisch niet goed met Duitsland; door verschillende aanvallen door mensen met een migratie-achtergrond zijn de spanningen in Duitsland toegenomen en werd het thema migratie een van de belangrijkste onderwerpen in de campagne; en ook de geopolitieke ontwikkelingen sinds het aantreden van de Amerikaanse president Trump zorgen voor veel onzekerheid. Lees meer in ons overzicht van het verkiezingsnieuws

Van de Duitse kiezers zegt 83 procent bezorgd te zijn over de situatie in Duitsland, meer dan in decennia het geval is geweest, meldde het Tagesschau-journaal zaterdag. Een deel van de kiezers vraagt zich ook af of de huidige politici de problemen die nu spelen wel aankunnen. Bekijk ons overzicht van de belangrijkste lijsttrekkers

Op de peilingen lijken al die gebeurtenissen weinig invloed te hebben gehad: die geven al maanden hetzelfde beeld. Volgens de laatste INSA-peiling van zaterdag staat de CDU/CSU van Friedrich Merz bovenaan met 29,5 procent, de AfD volgt met 21 procent, de SPD van kanselier Scholz staat op 15 procent, de Groenen op 12,5 procent, de socialistische partij die Linke op 7,5 procent, de nieuwe partij BSW zou de kiesdrempel van 5 procent precies halen en de liberale FDP zou met 4 procent buiten de boot vallen en niet terugkeren in het parlement. Overigens is de 7,5 procent van Die Linke wel opvallend: de socialisten peilden lange tijd onder de kiesdrempel, maar hebben sinds eind januari een opmars ingezet. 

Voor de mogelijke coalities maakt het veel uit of de kleinere partijen in de Bondsdag worden gekozen of niet. Met de peiling van zaterdag, dus met de BSW en die Linke in het parlement, zouden de CDU/CSU en de SPD - de coalitie die de meeste Duitsers het liefste zouden willen - niet genoeg zetels hebben voor een meerderheid. Dan zou er een derde partij nodig zijn. Samenwerking met de AfD sluiten alle andere partijen uit. Dat de CDU/CSU en de SPD een regering zouden vormen met die Linke of de BSW is ook zeer onwaarschijnlijk. Dan zou een coalitie van CDU/CSU, SPD en Groenen in beeld komen. Maar ook daar zitten nogal wat haken en ogen aan. De CDU/CSU en de Groenen verschillen op veel standpunten flink van elkaar.

Eerder deze week zei ongeveer 20 procent van de kiezers nog niet te weten op wie ze gaan stemmen. De uitslag vanavond kan dus nog tot verrassingen leiden. 

Bekijk ook onze video over het Duitse kiesstelsel: