Achtergrond

(28 februari 2003) Op het eerste gezicht is de eensgezindheid van het 'oude Europa' tegen een gewapend ingrijpen in Irak alleen maar toegenomen sinds de Verenigde Staten zich hardmaken voor een nieuwe VN-resolutie. Bij nader inzien blijkt echter dat de politiek in Duitsland tot op het bot verdeeld is: in tegenstelling tot de bondsregering stelt oppositiepartij CDU/CSU zich inmiddels nadrukkelijk op het standpunt van transatlantische samenwerking met Amerika.

(26 februari 2003) Markus Wolf was van 1952 tot 1986 de spionagechef van de DDR. Daarna ging hij boeken schrijven, waarin hij zich van zijn liberale kant liet zien. Op 6 maart treedt hij in Amsterdam op met Egon Bahr, zijn West-Duitse 'tegenspeler' in Willy Brandts Ostpolitik. Lachend: "Het is ons gelukt om in Bahrs woning een microfoon in te bouwen."

(21 februari 2003) Een paar weken geleden schreef Franziska Seidel een opstel. Het onderwerp was: "Wat ik van een oorlog tegen Irak vind". Als enige in haar klas schreef Franziska dat ze er tegen was en kreeg direct problemen. "Ze begonnen te zeuren dat ik Amerika niet steun." De 16-jarige Duitse woont namelijk sinds een half jaar in Clarksville (Tennessee) Franziska is te gast op de Rossview-Highschool en leert daar niet alleen de American way of life kennen, maar ervaart ook persoonlijk hoe gespannen momenteel de Duits-Amerikaanse betrekkingen zijn. "Tegen mij wordt steeds gezegd dat ik de kleine gemene Duitse ben, omdat de Duitsers Amerika niet steunen."

(19 februari 2003) Op 5 augustus 2002 verklaarde bondskanselier Gerhard Schröder dat Duitsland onder zijn leiding niet zou deelnemen aan een "avontuur" in Irak. Daarmee reageerde hij op de signalen uit Washington dat het wat de Verenigde Staten betreft maar eens uit moest zijn met het spel van Saddam Hussein, en dat de Irakese dictator desnoods met geweld tot de orde moest worden geroepen. Schröder stond met zijn kritiek op de Amerikaanse voornemens als zodanig niet alleen binnen de internationale gemeenschap, maar wel met de wijze waarop hij deze kritiek tot uitdrukking bracht: Schröder was de enige regeringsleider die bij voorbaat ook deelname van zijn land aan een gewapend ingrijpen onder de vlag van de Verenigde Naties uitsloot.

(19 februari 2003) Ondanks de uitdrukkelijke steunbetuigingen aan de Verenigde Staten na de terroristische aanslagen van 11 september 2001 en de activering van Artikel 5 van het NAVO-verdrag in de strijd tegen het terrorisme, is het duidelijk dat de verhoudingen tussen 'het oude' Europa en de Verenigde Staten op een ongekend dieptepunt beland zijn. Verschillende percepties op buitenlandspolitiek gebied leiden steeds vaker tot irritaties. De verhouding tussen Duitsland en de Verenigde Staten is hiervoor illustratief. Amper veertien jaar nadat de Bondsrepubliek van president Bush sr. het 'partnership in leadership' aangeboden kreeg, is er sprake van een 'vergiftigde' relatie en weigert George W. Bush kanselier Schröder te feliciteren met zijn herverkiezing. Helaas is de huidige crisis niet alleen een gevolg van moeizame persoonlijke verhoudingen. Analisten aan weerszijden van de Atlantische Oceaan suggereren dat het einde van de Koude Oorlog nu haar weerslag vindt in de verhoudingen tussen de voormalige bondgenoten. Een nieuwe wereldordening is in de maak, en de Verenigde Staten en Europa zijn het volledig oneens over de vraag hoe deze eruit dient te zien.

Nieuwe ronde, nieuwe kansen Het buitenlands beleid van Duitsland na de oorlog in Irak (Berlijn, 25 april 2003) Nu de strijd om Irak zich van het slagveld naar de onderhandelingstafel heeft verplaatst, ontstaat voor Duitsland de kans om meer bewegingsruimte voor zichzelf te creëeren in de internationale arena. Lees verder >>

Eigen wegen Op de NAVO-top in november 1991 wordt het Oost-Westconflict officieel voor beëindigd verklaard. De Verenigde Staten…

John F. Kennedy en de Berlijnse Muur

Tijdens de Tweede…

Westbindung Voor Adenauer, de eerste West-Duitse bondskanselier, is internationale…