Factsheet Duitse dag- en weekbladen
Achtergrond - 6 juli 2015 - Auteurs: Marja Verburg, Jesse Oude EgberinkDuitsland heeft de grootste krantenmarkt van Europa. Kranten als de Frankfurter Allgemeine Zeitung en weekbladen als Der Spiegel en Die Zeit hebben ook internationaal aanzien. Dit factsheet biedt een overzicht van de belangrijkste dag- en weekbladen. Geactualiseerd op 26-04-2022.
Ga direct naar info over:
Der Spiegel, stern, Focus, Die Zeit
Bild-Zeitung, Süddeutsche Zeitung, Frankfurter Allgemeine, Die Welt, Handelsblatt, taz
Met ongeveer 315 dagbladen, waarvan ruim 300 regionaal en lokaal (cijfers van 2022), heeft Duitsland de grootste krantenmarkt van Europa. Daarnaast zijn er 15 weekbladen en zes zondagskranten. Meer dan de helft van de Duitsers van 14 jaar en ouder leest regelmatig een papieren krant, waardoor die in Duitsland nog steeds veel invloed heeft. De grote kranten als de FAZ, de Süddeutsche en Die Zeit verschijnen nog steeds op groot formaat en niet als tabloid.
Vooral regionale kranten worden goed gelezen: dagelijks worden bijna 10 miljoen exemplaren verspreid. Landelijke kranten hebben een gezamenlijke oplage van bijna 800.000 exemplaren (Kaufzeitungen als Bild niet meegerekend). Naast abonnementskranten kent Duitsland ook zogenoemde Kaufzeitungen, ook wel boulevardbladen genoemd, die vooral in kiosken worden verkocht en geen of heel weinig abonnees hebben, zoals de Bild-Zeitung.
Weekbladen
Der Spiegel
Betaalde oplage 4e kwartaal 2021: 699.678
Uitgever: Spiegel-Verlag Rudolf Augstein GmbH & Co. KG (Hamburg)
Verschijnt sinds 1947. Wekelijks op zaterdag
Hoofdredacteur: Steffen Klusmann
Regelmatig verschijnen extra themanummers als Spiegel Geschichte en Spiegel Wissen
Weekblad Der Spiegel geldt, mede door zijn onderzoeksjournalistiek, als het meest invloedrijke politieke magazine van Duitsland. Het speelt een leidende rol in het Duitse medialandschap en heeft menig politiek schandaal in Duitsland geopenbaard.
Oprichter van Der Spiegel was Rudolf Augstein, die met de vooroorlogse perstraditie van gehoorzaamheid aan de staat wilde breken en kritische journalistiek wilde bedrijven. Onder zijn leiding - hij was hoofdredacteur tot 1994 en bleef uitgever tot zijn dood in 2002 - groeide Der Spiegel uit tot dé opiniemaker van Duitsland. Het blad was onderwerp van het grootste persschandaal van het naoorlogse Duitsland, de Spiegel-affaire in 1962, waarbij de overheid een inval deed bij de krant na een kritisch stuk over het leger. Lees meer
Zie ook:
Weekblad Der Spiegel bestaat 60 jaar (2007)
stern
Betaalde oplage 4e kwartaal 2021: 350.159
Uitgever: Gruner + Jahr GmbH (Hamburg)
Verschijnt sinds 1948. Wekelijks op donderdag
Hoofdredacteur: Florian Gless en Anna-Beeke Gretemeier
Bijlagen: VIEW (fotoreportages, maandelijks), themakatern Stern Gesund Leben (tweemaandelijks)
stern - met kleine letter geschreven - streeft meer dan het politieke Der Spiegel naar een mix van journalistiek, entertainment en human interest en biedt veel beeldmateriaal en fotoreportages. Het weekblad werd opgericht door Henri Nannen, die een blad wilde maken dat, zoals hij zei, “de lezer de waarheid als een natte lap in het gezicht” sloeg. Net als Augstein, de oprichter van Der Spiegel, wilde hij korte metten maken met het traditioneel gehoorzame Duitsland en “machtsmisbruik en autoriteit” aanpakken.
stern baarde met zijn berichtgeving regelmatig opzien zoals in 1971 toen 374 vrouwen in het blad openlijk uitkwamen voor hun abortus. Het is ook verbonden met een van de grootste mediablunders van het naoorlogse Duitsland, toen het begin jaren tachtig de naar later bleek vervalste dagboeken van Hitler publiceerde. Het heeft de geloofwaardigheid van het blad lange tijd aangetast. Lees meer
Focus
Betaalde oplage 4e kwartaal 2021: 252.773
Uitgever: Focus Magazin Verlag GmbH (München)
Verschijnt sinds: 1993. Wekelijks op zaterdag
Hoofdredacteur: Robert Schneider
Bijlage: economisch magazine Focus-Money (wekelijks)
Focus werd in 1993 opgericht als alternatief voor Der Spiegel. Het is minder analyserend en behandelt naast politiek en economie ook thema’s als gezondheid en gezin. Het publiceert korte, niet al te complexe teksten en veel grafieken en beeldmateriaal. Naar eigen zeggen richt het blad zich op een jong carrièrebewust publiek. Focus-lezers zijn meer dan Spiegel-lezers geïnteresseerd in financiële thema’s en consumentenkwesties
Die Zeit
Betaalde oplage in 4e kwartaal 2021: 600.683
Uitgever: Zeitverlag G. Bucerius GmbH & Co. (Hamburg)
Verschijnt sinds 1946. Wekelijks op donderdag
Hoofdredacteur: Giovanni di Lorenzo
Bijlagen: ZEITmagazin, ZEIT Geschichte, ZEIT Wissen, ZEIT Campus en ZEIT Leo
Die Zeit is een gezaghebbend weekblad in papieren krantenformaat met veel commentaren, achtergronden en reportages en geldt als links-liberaal. Het wil naar eigen zeggen niet alleen informatiebron zijn voor zijn lezers maar ook oriëntatiemedium. Er is veel aandacht voor media, film, theater en tentoonstellingen. Het is analyserender en minder gericht op de actualiteit dan Der Spiegel.
Die Zeit is de enige krant in deze lijst (voor zover de cijfers bekend zijn) waarvan de oplage sinds 2010 is gestegen.
Landelijke dagbladen
Bild Zeitung
Betaalde oplage in 4e kwartaal 2021: 1.186.850 (ma-za)
Uitgever: Axel Springer SE (Berlijn)
Verschijnt sinds 1952
Hoofdredactie: Johannes Boie, Alexandra Würzbach, Claus Strunz
Zondagskrant: Bild am Sonntag
Boulevardblad Bild Zeitung is de krant met verreweg de grootste oplage van Duitsland: meer dan een miljoen verkochte exemplaren. Nummer 2 in de lijst van dagbladen, de Süddeutsche Zeitung, laat het ver achter zich, daarvan is de betaalde oplage 314.000.
Bild is van oudsher een Kaufzeitung: een krant die mensen in kiosken kopen en waar je geen abonnement op neemt. Inmiddels kunnen lezers zich ook op Bild abonneren, maar nog steeds wordt de krant vooral los verkocht, het aantal abonnementen is slechts 116.228. Het wordt vooral gelezen door lagere en middeninkomensgroepen
Bild is bekend om de grote koppen en grote foto’s, brengt veel entertainment en bericht graag over schandalen, misdaad en Promis. De krant is behoorlijk invloedrijk en heeft al vaker bewezen met eigen campagnes politici te kunnen maken en breken.
Süddeutsche Zeitung
Betaalde oplage 4e kwartaal 2021: 314.235 (ma-za)
Uitgever: Süddeutsche Zeitung GmbH (München)
Verschijnt sinds 1945
Hoofdredactie: Wolfgang Krach, Judith Wittwer
Bijlagen: SZ-Magazin (wekelijks op vrijdag)
De Süddeutsche Zeitung richt zich op cultureel geïnteresseerde en hoger opgeleide lezers. De Süddeutsche heeft een uitgebreid cultuurdeel en biedt dagelijks een grote reportage of uitvoerige achtergrondinformatie. Ook heeft het een Beieren-uitgave, die in andere deelstaten ingekort verschijnt. De Süddeutsche Zeitung biedt hoogstaande journalistiek maar is makkelijker leesbaar dan de Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ)
Betaalde oplage 4e kwartaal 2021: 201.726 (ma-za)
Uitgever: Verlag Frankfurter Allgemeine Zeitung GmbH (Frankfurt)
Verschijnt sinds: 1949
Hoofdredactie wordt gevormd door de uitgevers: Gerald Braunberger, Jürgen Kaube, Carsten Knop, Berthold Kohler
Zondagskrant: Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung
De Frankfurter Allgemeine Zeitung geldt als een van de meest gerenommeerde Duitse dagbladen en heeft een gedegen en burgerlijk-conservatieve signatuur. De FAZ publiceert lange teksten, schuwt complex woordgebruik niet en biedt weinig beeldmateriaal. Tot 2007 verschenen er op de voorpagina zelfs helemaal geen foto’s. De krant wordt veel gelezen door zakenlieden en hoger opgeleiden.
De FAZ heeft een van de grootste correspondenten-netwerken wereldwijd en is daardoor grotendeels onafhankelijk van persbureaus. Het gezaghebbende Feuilleton biedt veelzijdige opinies en zorgt regelmatig voor maatschappelijk debat. Zo maakte schrijver Günter Grass in 2006 in het FAZ-Feuilleton bekend dat hij lid was geweest van de Waffen-SS. Lees meer
Die Welt
Betaalde oplage 4e kwartaal 2021: 81.332 (ma-vrij)
Uitgever: Axel Springer SE (Berlijn)
Verschijnt sinds 1946
Hoofdredacteur: Jennifer Wilton
Zondagskrant: Welt am Sonntag
Die Welt verschijnt net als Bild-Zeitung bij Axel Springer Verlag en geldt als de serieuze krant van deze uitgever. Het dagblad heeft een uitgebreid economiekatern en wordt veel gelezen door conservatievere middenstanders en zelfstandige ondernemers. Sinds 2004 verschijnt ook Welt Kompakt, een dunnere versie van de krant in tabloidformaat. In de beginjaren gold het als burgerlijk-liberaal, sinds jaren zestig is de krant meer opgeschoven naar rechts.
Handelsblatt
Betaalde oplage 4e kwartaal 2021: 124.157 (ma-vrij)
Uitgever: Handelsblatt GmbH (Düsseldorf)
Verschijnt sinds: 1946
Hoofdredactie: Sebastian Matthes
Het Handelsblatt biedt voornamelijk economisch nieuws. Het verschijnt alleen op werkdagen en wordt veel gelezen in het bedrijfsleven en op de beursvloer. Het Handelsblatt bericht ook over politiek en technologie.
taz
Betaalde oplage in 4e kwartaal 2021: 49.861
Uitgever: TAZ Verlags- und Vertriebs GmbH (Berlin)
Verschijnt sinds: 1978
Hoofdredactie: Barbara Junge, Ulrike Winkelmann, Katrin Gottschalk
Bijlage: Le Monde diplomatique (maandelijks)
De taz (met kleine letters geschreven, afkorting van ‘tageszeitung’) is de kleinste landelijke krant van Duitsland. Het dagblad heeft een linkse en groene signatuur, is kritisch en schrijft veel over sociale en ecologische onderwerpen. Het begon in 1978 als links alternatief voor de in haar ogen burgerlijke media. De krant, die op tabloidformaat verschijnt, wil onafhankelijke journalistiek bieden en vrij van enige uitgeversinvloed kunnen opereren.
Sinds 1992 wordt de taz gefinancierd door de taz-Genossenschaft: leden (lezers) leggen geld in en krijgen daarvoor een stem in de coöperatie, waardoor de lezers mede-eigenaren zijn. Met deze coöperatie heeft het dagblad haar financiële voortbestaan weten te verzekeren. Desalniettemin is de taz niet rijk en kan het zijn werknemers niet bieden wat andere kranten wel kunnen betalen. Dat heeft een groot verloop van redacteuren tot gevolg, waardoor de taz in journalistenkringen geldt als springplank voor je carrière.
Zie ook:
'Zo links zijn we hier bij de taz nou ook weer niet' (2012)
Betaalde oplage: opgebouwd uit abonnementen en losse verkoop (in de tabel op ivw.eu ‘Verkauf’ genoemd)
Lees meer over 'Media':
Controverse rond machtige Duitse uitgever
Controversiële mails en appjes van Mathias Döpfner, een machtige Duitse mediamagnaat, liggen op straat. Toch lijkt hij ermee weg te komen.
Nieuws in grensgebied gaat ook over begrip
Een nieuw project in de grensstreek moet inwoners op de hoogte houden van het nieuws net over de grens.
Chronologie affaire-Böhmermann
Delen van Böhmermanns gedicht over Erdogan blijven verboden, oordeelde de rechter in Hamburg. Een overzicht.
Lügenpresse: de comeback van een omstreden leus
De term 'Lügenpresse' wordt vaak aan de nationaal-socialisten toegeschreven, maar bestaat al langer.
Reacties
Ik zoek een televisiekrank
Waar ik naar op zoek ben is de e-mailadressen van deze dag- en weekbladen.
Kunnen die wellicht verschaft worden?