Leestips voor de zomer

Wie naar Duitsland gaat, kan zijn hart ophalen aan de hele reeks nieuwe boeken over het land, die naar aanleiding van de Boekenweek in maart - met als thema Duitsland - is verschenen.

Oud-correspondenten als Wouter Meijer (‘We kunnen niet allemaal Duitsers zijn’) en Merlijn Schoonenboom (‘Waarom we ineens van de Duitsers houden’) duiden de Nederlands-Duitse relatie. Historici als Willem Melching (‘Waarom Duitsland? Leider van Europa tegen wil en dank’) en Edmond Hofland (‘Het Duitse wonder. Een kleine geschiedenis van de Bondsrepubliek’) gaan in op de recente Duitse geschiedenis. Germanist Jerker Spits (‘Staalhelmen en curryworst’) beschrijft de Duitse cultuurgeschiedenis in 15 fenomenen, terwijl journalist Sietse van der Hoek (‘Alles Klar. Nederland-Duitsland van A tot Z’) juist de ‘verduitsing’ van Nederland verklaart. Lees meer

Voor wie naar Berlijn gaat en meer wil weten van de geschiedenis van de stad of juist insidertips wil hebben over waar heen te gaan, bespreekt Berlijn-kenner en historicus Krijn Thijs drie boeken van Berlijners over hun stad: ‘Berlijn. Biografie van een nieuwe stad’ van Peter Schneider; ‘Berlin. Wiedergeburt einer Stadt’ van Hermann Rudolph en 'Mijn Berlijn' van Marjolein van der Kolk. Lees meer

Romans

‘Kruso’ (2014) van Lutz Seiler, winnaar van de Deutsche Buchpreis, is een van de vier Zomerboeken van Athenaeum Boekhandel in Amsterdam. De roman speelt zich af op het Oost-Duitse eiland Hiddensee in de nadagen van de DDR. Daar verzamelden zich destijds alternatievelingen en drop-outs. Seiler vertelt het verhaal van Edgar, die in 1989, vlak voor de val van de Muur, uit Oost-Duitsland wil vluchten en op Hiddensee terecht komt. Spil in de vreemde, commune-achtige samenleving op het eiland met zijn eigen wetten en regels is Kruso, de man die Edgars liefde voor poëzie deelt.

De redacteuren van Die Zeit hebben voor hun leestips voor de zomer twee Duitse boeken geselecteerd, die elk voor een heel eigen historische sensatie zorgen:
Bruno Preisendörfer maakt met zijn ‘Als unser Deutsch erfunden wurde. Reise in die Lutherzeit’ (2016) de Duitse geschiedenis van 500 jaar geleden bijna tastbaar, aldus Zeit-redacteur Elisabeth von Tadden. Het verschijnt precies op tijd voor het Lutherjaar 2017. “Het boek leest als een historische atlas, waarin elke plaats tot leven komt. Het maakt niet uit waar je het boek openslaat, je kan in elk hoofdstuk beginnen.” Hoofdstuktitels als ‘Götz von Berlichingen entführt Nürnberger Kaufleute’, ‘Die Tuchmacher von Görlitz revoltieren’ en ‘Im Haushalt der Katharina von Bora’ “vertellen al pure geschiedenis”. Lees meer 

‘Käsebier erobert den Kurfürstendamm’ (1931) van Gabriele Tergit speelt zich af in de Berlijnse krantenwereld, kort voor Hitler aan de macht kwam. Theatercritici, zakenlieden, schrijvers en journalisten doen allemaal mee aan de hype rond de matig getalenteerde straatzanger Käsebier en schuiven daarvoor hun normale beroepsmaatstaven opzij. Het boek is met het oog op de huidige Duitse discussie over de ‘Lügenpresse’ nog steeds heel actueel, aldus Zeit-redacteur Jens Jessen. “Er heerste toen dezelfde intellectuele drang tot zelfvernedering.” Lees meer 

De medewerkers van de Duitslanddesk van het DIA kozen eerder dit jaar hun favoriete Duitse boek. Het levert heel gevarieerde literatuurtips op: 
‘Die Vermessung der Welt’ (2005) van Daniel Kehlmann is fictieve dubbelbiografie over over twee Duitse grootheden uit de achttiende eeuw: de wiskundige Karl Gauß en wetenschapper Alexander van Humboldt. Zij willen elk op hun manier de wereld opmeten, de een vanuit zijn studeerkamer thuis, de ander reist de wereld af.

In ‘Die Physiker’ (1961) van Friedrich Dürrenmatt staan drie patiënten van een psychiatrische instelling centraal. De eerste beweert dat hij Albert Einstein is, de tweede is ervan overtuigd Isaac Newton te zijn en de derde verklaart die Weltformel te hebben gevonden. Het verhaal opent met een moord die Einstein heeft gepleegd. De karakters van en interactie tussen de personages leveren groteske dialogen op totdat het verhaal plotseling een nieuwe wending neemt.

‘Die Entdeckung der Currywurst’ (1993) van Uwe Timm vertelt het verhaal van Lena Brücker uit Hamburg die in de jaren veertig bij toeval de Currywurst ontdekte. Maar de worst zelf blijkt helemaal niet het meest interessante aan het verhaal. Centraal staat hoe Lena in april 1945 de jonge Duitse marinier Hermann mee naar huis neemt, waarna hij bij haar ondergedoken blijft.

‘Mieses Karma’ (2007) van David Safier vertelt op een uiterst humoristische en creatieve wijze het verhaal van een egocentrische jonge talkshowpresentatrice die na haar dood als een mier wordt gereïncarneerd.

In ‘Sophia, Der Tod und Ich’ (2015) van Thees Uhlmann doet een man op een dag zijn deur open en daar staat de dood voor zijn neus. Hij krijgt hij te horen dat hij nog maar drie minuten te leven heeft. De man weet in deze drie minuten de dood ervan te overtuigen hem niet te laten sterven, maar samen zijn moeder en zoon op te zoeken op het Duitse eiland Juist. Het gevolg is een humoristische en absurde roadtrip door het noorden van Duitsland

‘Fräulein Else’ (1924) van Arthur Schnitzler is een novelle die bestaat uit een volledige monoloog van Else. Zij moet een belangrijke keuze maken tussen geld en eer als haar vader haar vraagt geld te lenen bij een vriend om een dreigend faillissement te voorkomen.

De Duitslanddesk heeft ook een handig overzicht gemaakt van boekwinkels in Nederland met een selectie Duitstalige boeken.

Op de website lezenvoordelijst.nl, een catalogus met leestips voor Nederlandse scholieren, staan bij het onderdeel Duits nog vele Duitse boekentips, onderverdeeld in verschillende leesniveaus. Germanist Ewout van der Knaap van de Universiteit Utrecht is eindredacteur van het onderdeel Duits en geeft speciaal voor de zomer nog een paar extra boekentips:
‘Paradiso’ (2009) van Thomas Klupp 
‘Bilder deiner großen Liebe’ (2014) van Wolfgang Herrndorf 
‘Die Therapie’ (2006) van Sebastian Fitzek 
‘Gehen, ging, gegangen’ (2015) van Jenny Erpenbeck
Lees meer

Zie ook op Duitslandweb:

Collegereeks Duitse hedendaagse literatuur (maart 2016)
De beste bronnen over Duitse literatuur 

Ook een leestip?
Reageer via het reactieveld onderaan deze pagina