Met een knaloranje BMW de Duitse taal promoten
Mach-Mit-Mobil toert door Nederland

“Getver, wat vies!” Een meisje uit 3-havo zet het bekertje met Malzbier neer. “Bah, deze moet je echt niet proeven!” Wat beduusd kijken de andere leerlingen naar de bekertjes in hun hand. Zit daar ook een vies drankje in? Voorzichtig nemen ze een slok. Het blijkt mee te vallen. “Volgens mij is dit cola!”, zegt een andere leerling. Snel buigt het groepje zich over het antwoordblad. Na een paar minuten klinkt een bel. De leerlingen staan op en gaan naar een andere tafel voor een nieuwe opdracht. “Wie weet hoeveel deelstaten Duitsland heeft?”

Elke maandag en dinsdag rijden Lydia Böttger en Isabelle Burghart, twee vakdidactici van het Goethe-Institut, met de Mach-Mit-Mobil door het land om middelbare scholen, ROC’s en hogescholen te bezoeken. Doel van het project is om meer leerlingen te enthousiasmeren voor de Duitse taal. Uit het ‘Beleveningsonderzoek Duits 2010’ van het Duitsland Instituut Amsterdam, een onderzoek naar de stand van het Duits in Nederland, bleek dat het aantal scholieren en studenten Duits dramatisch laag was.

Leuke en verstandige keuze

Mede daarom gaat het Goethe-Institut, net als in bijvoorbeeld Griekenland, Italië en Polen, met een auto naar scholen om leerlingen te laten zien dat kiezen voor Duits leuk én verstandig is. Burghart: “We willen met ons project niet het belang van de Duitse taal benoemen door te zeggen: ‘Duits is belangrijk, want..’. We proberen dat de leerlingen op een andere wijze duidelijk te maken in de les. ”

Op een regenachtige dinsdagochtend in april is de Mach-Mit-Mobil in Breda, bij het Mencia de Mendoza Lyceum, een havo-vwo school. Het klaslokaal waar de scholieren normaal hun Duitse les volgen, is door Böttger en Burghart opgedeeld in zeven ‘stations’. Bij deze ‘stations’ moeten de leerlingen, opgedeeld in groepjes, verschillende opdrachten maken die betrekking hebben op Duitsland en de Duitse taal. Zo moeten ze drankjes proeven en raden om welk Duits brouwsel het gaat. Ze maken een kort filmpje, met een eigen in het Duits geschreven dialoog. Ook moeten de scholieren zien te achterhalen waar de verschillende bekende Duitse automerken vandaan komen.

Böttger: “We verwachten niet dat we in één keer kunnen veranderen hoe leerlingen tegen het Duits aankijken. Of scholieren enthousiast zijn over de Duitse taal, hangt ook af van hoe docenten lesgeven. Als die enthousiast zijn, zijn de leerlingen dat vaak ook. Onze les kan dan net dat laatste zetje geven.”

Doeltaal als voertaal

Uit het ‘Belevingsonderzoek Duits’ bleek, naast dat een zeer gering aantal scholieren en studenten voor Duits kiest, dat er weinig Duits gesproken wordt tijdens de lessen. Slechts een kwart van de tijd besteden docenten aan het spreken van de taal. Docenten wordt het daarom aangeraden de ‘doeltaal als voertaal’ in te voeren: de taal die de leerlingen leren, als voertaal in de les gebruiken.

Het Mencia de Mendoza Lyceum in Breda doet dat al een jaar of drie. “De eerste tien minuten is het wennen voor de leerlingen als de docent plotseling in het Duits les begint te geven”, vertelt Johan Harsevoort, sectieleider en docent Duits op het Mencia de Mendoza Lyceum. “Daarna raken ze er al snel aan gewend. Vooral voor de docenten is het eigenlijk een omslag, het vereist een andere manier van lesgeven. Of in het Duits lesgeven succesvol is, hangt ook af van de docent: die moet het niet te strikt doorvoeren. Als een leerling met een probleem aankomt, hoeft er echt niet altijd in het Duits gesproken te worden.”

Gegiebel 

Böttger en Burghart, die de Macht-Mit-lessen in het Duits geven, zijn er erg voor dat de doeltaal als voertaal wordt gebruikt. Böttger: “We merken een groot verschil in niveau tussen klassen die het gewend zijn dat er Duits met ze gesproken wordt en klassen waar dat niet zo is. Bij die laatste klassen moeten ze altijd even wennen als wij beginnen te praten. Burghart vult aan: "Een keer moesten drie meisjes het hele lesuur lachen omdat wij Duits spraken. Het hield maar niet op, aan het einde van de les waren ze nog steeds aan het giebelen."

De interesse voor de Mach-Mit-Mobil onder docenten Duits is groot. De komende maanden is de agenda helemaal volgeboekt.

Voor meer informatie: Mach-Mit-Mobil