'Merkel is niet eerlijk over Griekenland'
Harry van Bommel (SP) over de Duitse verkiezingen

Volgt u de verkiezingen in Duitsland actief?
Ja, heel intensief. Duitsland is erg belangrijk binnen de Europese Unie en de Eurozone. Zo is bijvoorbeeld de discussie over Griekenland erg relevant. Daarbij stel ik dan de vraag; hoe pakt dat debat electoraal uit? Merkel vertelt bijvoorbeeld niet het hele verhaal en de Duitse kiezer voelt dat steeds beter aan. Op een gegeven moment zal ze moeten toegeven dat het hele verhaal rond Griekenland en de euro een debacle wordt. Dan wordt ook Duitsland de crisis ingezogen. Je hoort dat geluid nu steeds luider, want het zijn ook de feiten. Duitsland is het sterkste land in de eurozone en uiteindelijk dragen de sterkste schouders de zwaarste lasten. Dat is de Duitse kiezer.

Waar kijkt u vooral naar in de aanloop naar deze verkiezingen?
We zijn natuurlijk erg benieuwd naar hoe onze zusterpartij Die Linke het doet. Met hen hebben we regelmatig contact, zo bezoeken we elkaars congressen. We hebben ook contact met verschillende parlementariërs. Maar nu vlak voor de verkiezingen laten we hen met rust, ze zijn druk genoeg. Wat ook interessant is, de kiezer gaat steeds meer zweven. Dat zie je in Nederland, maar ook in Duitsland stemmen mensen minder automatisch op gevestigde partijen. Natuurlijk vinden wij dat mooi om te zien.

In 2007 schreef u bij oprichting van Die Linke dat het misschien wel de Duitse SP zou kunnen worden en dat u er hoge verwachtingen van had. Hoe denkt u daar nu over?
Dat vind ik lastig om te zeggen omdat ik ze niet dagelijks volg. Ik zou zeggen, aan de ene kant wel omdat ze een factor van betekenis zijn links van de SPD. Ze zijn geen eendagsvlieg en erg constant. Aan de andere kant nog niet omdat ze geen werkwijze laten zien zoals bij de SP waarbij ze er echt praktisch voor de bevolking kunnen zijn. Ook doen ze nog weinig onderzoek onder de bevolking zoals wij dat wel doen.

AfD-leider Bernd Lucke werd twee weken geleden aangevallen door extreem-linkse activisten. Wat vindt u daar van?

In Duitsland zijn de extremen, zowel links als rechts, duidelijker zichtbaar dan in Nederland. Hier zijn de extremisten er ook wel, maar spelen ze een veel meer marginale rol. Al wordt Geert Wilders natuurlijk wel permanent bewaakt. Dat is ook treurig.

Die Linke gaf onlangs aan open te staan om op voorwaarden Rood-Groen aan een meerderheid te helpen. Verliest Die Linke de scherpe randjes?
Ik zou liever zeggen; ze worden meer pragmatisch. Je ziet dat ze meer rekening houden met de omstandigheden. Dat de bereidheid groeit om compromissen te sluiten, want Duitsland is ook een land met coalities. Ik vind dat een positief signaal voor de kiezer. Die Linke is dus meer bereid om politieke offers te brengen. Wat natuurlijk ook weer teleurstellingen met zich meebrengt. Maar dat hoort er bij.

De SPD en Die Grünen zien regeren met Die Linke niet zo zitten, hoe kijkt u aan tegen die verdeeldheid onder linkse partijen?
Herkenbaar, want zo keek de PvdA ook naar de SP. En in Duitsland is het hele bestaansrecht van Die Linke ook gebaseerd op de SPD. Zij zijn er voor de kiezer die de SPD niet links genoeg vinden.

Er is veel kritiek op Die Linke vanwege politici met een Stasi-verleden. Hoe moet Die Linke daarmee omgaan?
Het verleden blijft je als politicus achtervolgen. Dat is niet anders, zeker in Oost-Duitsland. Maar ook in Nederland zag je dat bijvoorbeeld nog bij Aantjes. Het beste is om maar gewoon te biechten. Wees open en transparant.

Wat kan Nederland leren van Duitsland?
Ik leer vooral van hoe discussies verlopen in Duitsland. Want wat daar besproken wordt, gaat ook een rol spelen in Nederland. Dat is leerzaam.

Op welke verkiezingsuitslag hoopt de SP?
Natuurlijk hoop ik dat Die Linke een klapper gaat maken. Maar met een Rood-Groene coalitie (SPD-Die Grünen) zou ik ook al heel tevreden zijn.