'Merkel is een erg Nederlandse politicus'
Panel eerste reacties

Frans Timmermans

Staatssecretaris voor Europese Zaken (PvdA) Frans Timmermans is logischerwijs teleurgesteld over de historisch slechte resultaten van de Duitse sociaaldemocraten. "Maar vergeet niet dat de linkse partijen samen bijna een meerderheid hebben", zegt Timmermans. "Het verlies van de SPD symboliseert vooral de verdeeldheid van links in Duitsland."

Toch ziet hij nog lichtpuntjes voor de partij. "Lijsttrekker Frank-Walter Steinmeier heeft een eenheid van de partij gemaakt. De richtingenstrijd tussen de linker- en rechtervleugel is onder zijn leiding gaan liggen", aldus Timmermans die en passant waarschuwt voor de gevolgen van de komende zwart-gele coalitie. "Ik denk dat Duitsland onaangenaam zal worden verrast door het hardvochtige economische en vooral sociale beleid van de FDP."

Maar, zo denkt Timmermans, "hierin kan op den duur ook een kans liggen voor de SPD. Historisch gezien volgt op een regering met een centrumrechtse signatuur een socialere coalitie."

Ton Nijhuis

"Ondanks het verlies van de SPD, maar ook van de CDU blijven de Duitse kiezers in het politieke midden", aldus wetenschappelijk directeur van het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA) Ton Nijhuis. Dat de CDU toch minder stemmen heeft weten te trekken, verbaast Nijhuis niet: "De middenpartijen zien al sinds de jaren zeventig kiezers weglopen."

Hiervan profiteert nu vooral de liberale FDP, maar dit is volgens Nijhuis geen teken van een centrumrechtse wind in Duitsland. "De FDP heeft volgens de polls 15 procent van de stemmen. Dit resultaat herhalen ze nooit meer."

De reden hiervoor is eenvoudig: "De kiezers waren uitgekeken op de in hun ogen saaie en besluiteloze grote coalitie." Dat zwart-rood onder veel kiezers niet erg geliefd was, lag volgens Nijhuis niet aan Merkel. "Zij is onomstreden. De Duitse politiek bestaat uit coalities. Merkel weet heel goed hoe zij met politieke partners compromissen moet sluiten, dat verklaart deels haar succes. In die zin is ze eigenlijk een heel Nederlandse politicus."  

Kerstin Schweighöfer

Ook Kerstin Schweighöfer, voorzitter van de buitenlandse journalistenvereniging in Nederland, is verrast door het zware verlies van de SPD. "Persoonlijk ben ik er blij mee dat Merkel kanselier blijft, maar dat betekent niet dat ik een CDU-fan ben."

Toch houdt zij de komende vier jaar de verrichtingen van de christendemocraten nauwlettend in de gaten. "Vooral de rol van de Beierse zusterpartij CSU wordt interessant", aldus Schweighofer. "De CSU wordt altijd gezien als het provinciale zusje van de CDU, maar ze hebben nu met Zu Guttenberg (minister van Economische Zaken, red.) een absolute ster in huis. Daarnaast blijft Merkel een solide politicus die nog steeds erg populair is."