Watersnood: smalle brug tussen tegenstanders

Afgelopen maandag maakte de bondsregering bekend de omvangrijke waterschade te willen financieren door de invoering van de tweede fase van haar Steuerreform, een trapsgewijze verlaging van de inkomensbelasting, uit te stellen. De bijna zeven miljard euro die daardoor beschikbaar komt, moet worden gestort in een 'Solidariteitsfonds' voor de wederopbouw van de getroffen gebieden. Daarnaast is er een tijdelijke uitgavenstop door de regering afgekondigd. Door een geplande belastingverlaging uit te stellen voorkomt de regering dat zij op korte termijn de belasting moet verhogen en zichzelf impopulair maakt. Bovendien zorgt deze maatregel ervoor dat het financieringstekort van de Bondsrepubliek minder dan drie procent van het bruto binnenlands product blijft -een dwingende eis van de Europese Monetaire Unie.

De CDU/CSU bekritiseerde dit voorstel in eerste instantie omdat het 'sociaal onevenwichtig' zou zijn. Door de schade voornamelijk te financieren met geld uit de inkomensbelasting, worden werknemers belast en ontspringt het bedrijfsleven de dans, zo luidde eerder deze week de kritiek van de CDU/CSU. Al voordat de rivieren in Duitsland buiten hun oevers traden had de partij een stevige verlaging van de inkomensbelasting bepleit. De partij wil de geleden schade dan ook dekken door een eenmalige verhoging van de vennootschapsbelasting.

Inmiddels hebben de rood-groene regering en de grootste oppositiepartij elkaar in het midden gevonden: bondskanselier Schröder heeft laten weten het voorstel van de CDU/CSU mee te zullen nemen in de overwegingen en de christen-democraten hebben op hun beurt verklaard het regeringsplan niet te zullen blokkeren. Dit laatste neemt niet weg dat CDU/CSU-lijsttrekker Edmund Stoiber zich het recht voorbehoudt om de plannen alsnog te veranderen na een eventuele verkiezingswinst op 22 september.

Het fragiele compromis lijkt het resultaat te zijn van het streven van zowel SPD als CDU/CSU om de schijn te vermijden dat zij de watersnood aangrijpen voor hun verkiezingscampagne. Schröder laat niet na het nationale belang van de tragedie te benadrukken en manifesteert zich als staatsman die boven de partijen staat. Zo bezien is het verstandig dat hij het voorstel van zijn concurrent Stoiber, om de belastingbetaler te ontzien bij de wederopbouw, heeft geaccepteerd. Door het voorstel van Stoiber, dat ongetwijfeld de sympathie van veel kiezers wekt, niet aan te vallen, voorkomt hij dat hij van partijpolitiek kan worden beticht. Zo ontneemt hij Stoiber de kans zich te manifesteren. De overstromingen zouden Schröder wel eens van dienst kunnen zijn voor de verkiezingen van 22 september.

Der Spiegel
Große Koalition der Steuermogler

Der Tagesspiegel
Finanzhilfe: Union trägt Schröders Steuerplan mit

Süddeutsche Zeitung
Stoiber: Bundesbankgewinn nutzen

Mark Schenkel is student Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en volgt als stagiair bij het Duitslandweb de Bondsdagverkiezingen.