Uren luisterplezier met podcasts over Duitsland

Merkel

Na de Bondsdagverkiezingen van september treedt kanselier Merkel af. Daarmee komt een regeerperiode van bijna 16 jaar ten einde. Veel podcastmakers maakten gebruik van die gelegenheid om terug te blikken op Merkels leven, haar regeerperiode en op haar politieke en culturele invloed.

In de vierdelige podcastserie 'Het Berlijn van Angela Merkel' stappen de journalisten en Berlijn-kenners Laurens Boven en Rob Savelberg op de fiets en nemen zij de luisteraar mee langs belangrijke plekken uit het leven van de eerste Oost-Duitse bondskanselier: van haar eerste kraakwoning in Prenzlauer Berg tot het pompeuze Bundeskanzleramt. (NL)

Over hoe het verder moet met Duitsland en wat het afscheid van Merkel voor Europa en Nederland betekent, praat Lamyae Aharouay in de NRC-podcast 'Haagse Zaken' met de huidige correspondent in Duitsland Nynke van Verschuer en oud-correspondenten Juurd Eijsvogel en Michel Kerres. (NL)

In de podcast 'Generatie Merkel' van VPRO-radioprogramma Bureau Buitenland gaat journalist Sophie Derkzen in zes afleveringen in gesprek met jonge Duitsers en Duitslandkenners. Hoe kijken zij terug op 16 jaar Merkel en hoe beoordelen ze haar kanselierschap? Derkzen ging op reis door Duitsland en sprak met mensen over onder andere vooroordelen tussen Nederlanders en Duitsers, klimaatbeleid en over een toekomst zonder Merkel. (NL)

Eerder maakte Derkzen naar aanleiding van de electro-opera over Angela Merkel uit 2019 de podcast ‘Radio Merkel’. Daarin duikt ze samen met onder andere schrijver Arnon Grunberg, voormalig NOS-correspondent in Berlijn Jeroen Wollaars en wetenschappelijk medewerker van het Duitsland Instituut Hanco Jürgens in de persoon Merkel. Wie schuilt er achter de toch ietwat geheimzinnige bondskanselier en wat drijft haar? De podcast gaat over het leven en de politieke carrière van Merkel, maar vertelt tegelijkertijd ook veel over de recente Duitse geschiedenis. (NL)

Waarin blinkt kanselier Merkel uit? Wat is haar niet gelukt en gaan we haar missen als ze na de verkiezingen in september wordt opgevolgd? In 'Achtung! Duitse updates', de actualiteiten-podcast van de redactie van Duitslandweb, praten redacteuren Wiebke Pittlik en Marja Verburg met presentator Maarten Westerveen over Angela Merkel, vlak nadat ze de 5-mei-lezing 2021 had gegeven. Met een bijdrage van Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut. (NL)

In ‘Merkel-Jahre - Der unwahrscheinliche Weg der Angela M.’ van Deutschlandfunk wordt de luisteraar meegenomen door het politieke leven van Merkel. De presentatoren volgen Merkels levensloop vanaf haar jeugd in de DDR tot haar jaren als eerste vrouwelijke bondskanselier. (DE)

In de Engelstalige podcast ‘Merkel’s Last Dance’ blikt Deutsche Welle terug op de politieke ontwikkelingen tijdens Merkels regeerperiode. De podcast gaat niet zo zeer over de ontwikkeling van Merkel als persoon, maar meer over haar politieke invloed in Duitsland en op het wereldtoneel. In tien afleveringen wordt besproken hoe Merkel heeft gehandeld op het Europese toneel, heeft samengewerkt met de VS en China, en hoe ze is omgegaan met de digitalisering. In de podcast komen allerlei personen aan het woord die Merkel goed kennen, onder wie voormalig Amerikaans president George W. Bush. (EN)

Toen ze haar ambtstermijn in 2005 begon, was Merkel niet alleen de eerste vrouwelijke kanselier, maar ook de eerste kanselier die is opgegroeid in de DDR. In de podcast 'Angela Merkel: Die ostdeutsche Kanzlerin' van Deutschlandfunk Nova vertelt hoogleraar Zeitgeschichte in Bielefeld Christina Morina - voorheen verbonden aan het Duitsland Instituut Amsterdam - over Merkels Oost-Duitse identiteit. Daarbij gaat Morina vooral in op wat voor rol deze identiteit speelt in Merkels politieke leven, en hoeveel, wanneer en waar de uitzwaaiend bondskanselier zich ook daadwerkelijk als Oost-Duitser presenteert. (DE)

Actualiteit

In de podcast-reeks 'Achtung! Duitse updates' praten de redacteuren van Duitslandweb je regelmatig bij over de Duitse actualiteiten. Hoe wordt de coronacrisis aangepakt in Duitsland, en waarom is dat anders dan in Nederland? Hoe werkt Duitsland toe naar de Bondsdagverkiezingen het aanstaande afscheid van kanselier Merkel? En hoe gaat Duitsland om met de watersnood van juli? Dat zijn vragen die in ‘Achtung! Duitse updates' worden beantwoord. (NL)

'Duitsland voorbij de horizon' is een podcast over de toekomst van ons buurland. Daarin spreekt oud-NOS-correspondent in Berlijn en Duitslandkenner Wouter Meijer met Nederlanders die in Duitsland een bijzondere functie bekleden. Hij vraagt hen naar de stand van zaken in het land en hun kijk op de (Duitse) toekomst. Meijer spreekt met Selma de Mink, sterrenkundige en directeur van het Max Planck Institute for Astrophysics in Garching over zwarte gaten. Manon van Beek, CEO van hoogspanningsnetbeheerder TenneT vertelt over de energietransitie, en choreografe Nanine Linning over de Duitse cultuursector. (NL)

Welke rol speelt Duitsland in Europa? Daarover spreekt Duitslandweb-redacteur Marja Verburg met deskundigen in de podcastserie 'Achtung Europa'. Europa heeft een haat-liefde-verhouding met Duitsland. De afgelopen jaren speelde het land een cruciale rol in verschillende Europese crises en is het assertiever geworden op het wereldtoneel. In de podcasts gaat het onder meer over de Duitse lobby in de EU, over de coronacrisis en over Duitsland na Merkel. (NL)

De Duitse krant Die Zeit maakte de podcastserie ‘Alles gesagt?’. De uiteenlopende gasten - van schrijfster Jana Hensel en lijsttrekker van de Groenen Annalena Baerbock tot zanger Herbert Grönemeyer - bepalen zelf hoe lang het interview duurt. Sommige gesprekken zijn ruim acht uur, zoals dat met de Duitse Youtube-ster Rezo. (DE)

In de podcast ‘Coronavirus-Update’ van NDR Info word je wekelijks bijgepraat over het laatste nieuws op corona-gebied. Wetenschapsredacteuren vertellen je samen met onder andere prominent Duits viroloog Christian Drosten van de Berliner Charité alles over het virus, varianten en de vaccinatiecampagne. (DE)

‘Cui Bono: WTF happened to Ken Jebsen?’ is een van de best beluisterde Duitse podcasts van het moment. Ken Jebsen is een bekende radiomaker uit Berlijn die is uitgegroeid tot een zeer invloedrijke (corona-)complotdenker. De podcast is een zoektocht naar hoe het zo ver heeft kunnen komen. Daarin is er ook aandacht voor wat voor rol algoritmes en populisme spelen in Jebsens ontwikkeling. ‘Cui Bono’ is een coproductie van Studio Bummens, NDR, rbb en K2H. (DE)

In ‘Wirecard: 1,9 Milliarden Lügen’ wordt de luisteraar in 8 afleveringen meegenomen naar een van de grootste financiële schandalen van de afgelopen jaren. Wirecard, een onderneming die digitale betalingen faciliteerde, moest vorig jaar toegeven dat een bedrag van maar liefst 1,9 miljard euro weliswaar in de boeken stond, maar in het echt niet bestond. In juni 2020 ging de onderneming failliet na vermoedelijk jarenlange boekhoudfraude. De Spotify original podcast van de Süddeutsche Zeitung vertelt het hele verhaal vanuit het perspectief van zowel de daders als de geheime dienst en de politiek. (DE)

Geschiedenis en cultuur

‘Die Vorleser’ is een podcast over Duitse boeken van het Duitsland Instituut Amsterdam. Daarin probeert DIA-medewerker en germanist Trixie Hölsgens haar oud-collega Thomas de Vries ervan te overtuigen om klassiekers uit de Duitse literatuur te lezen. Daarbij komen onder meer romans van Thomas Mann, Robert Musil, Franz Kafka en Goethe aan bod. (NL)

In de reeks ‘DIA ontmoet’ komen opvallende persoonlijkheden aan het woord over Duitsland, Nederland en Europa. Zo vertelt de Duitse kunsthistoricus en directeur van het Groninger Museum Andreas Blühm over Oost-Duitse kunst, zijn eigen ervaringen met de DDR en kunst- en cultuurverschillen tussen Nederland en Duitsland. Hoogleraar Zeitgeschichte in Bielefeld Christina Morina - voorheen verbonden aan het Duitsland Instituut Amsterdam - spreekt over de erfenis van Karl Marx, over haar Oost-Duitse achtergrond en over het - in vergelijking met Duitsland - kindvriendelijke Nederland. (NL)

De Belgische radiozender Klara vertelt in de podcastserie 'Berlijn - het verhaal van de Muur', de geschiedenis van de Berlijnse Muur en de gedeelde stad, aan de hand van bezoeken aan historische plekken en gesprekken met ooggetuigen. In de podcast gaan schrijver en Berlijn-kenner Piet de Moor en Klara-eindredacteur Karen Billiet, die in het herenigde Berlijn woonde, op pad door de Duitse hoofdstad. Beiden hebben een passie voor de stad en weten er heel veel over te vertellen. De luisteraar komt veel te weten over de redenen om de Muur te bouwen, de Koude Oorlog en de positie van Berlijn als vooruitgeschoven post van het vrije Westen. (NL)

Klara bracht ook een tweedelige documentaire over Bauhaus uit, die ook als podcast te beluisteren is. Deskundigen uit Nederland, België en daarbuiten vertellen over de wereldberoemde school voor vormgeving. Zij gaan in op de iconische architectuur, de geschiedenis van het instituut, de impact en wat Bauhaus zo bijzonder maakt. (NL)

Theatermaker Silas Neumann maakte een podcast over zijn oma. In ‘Heimat Neuhof’ volgt Neumann het spoor van haar reis van Polen naar Oberhausen. Neumanns grootmoeder moest net als veel andere Duitsers in 1945 vluchten uit de oostelijke provincies voor de opmars van de Russische troepen. De podcast vertelt veel over een geschiedenis die in Nederland niet altijd evenveel aandacht krijgt, maar is tegelijkertijd ook persoonlijk. (NL)

De Duitstalige podcast ‘Hagelslag und Vollkornbrot’ staat geheel in het teken van de verhoudingen tussen Nederland en Duitsland. Er wordt gesproken over vooroordelen en opvallende cultuurverschillen, over (vroegere) rivaliteit en over taal. De podcast van WDR is vanuit Duits perspectief gemaakt, maar dat maakt het zeker niet oninteressant voor Nederlanders om naar te luisteren. (DE)

In de podcast ´Wie war das im Osten?´ spreken Zeitzeugen over het alledaagse leven in de DDR. Verschillende mensen die het Oost-Duitsland van voor 1989 hebben meegemaakt komen aan het woord. De ene gespreksleider komt uit West-Duitsland, de andere uit het Oosten. Beiden hebben ze de DDR zelf niet bewust meegemaakt en daarom gaan ze vol nieuwsgierigheid in gesprek met zeer uiteenlopende gasten over hun leven in de DDR. Van een lerares en een arts tot acteur Winfried Glatzeder. (DE)

Voor wie geïnteresseerd is in de Weimarrepubliek is er de podcastserie ‘1929 - Das Jahr Babylon’. In de serie vertelt schrijver en regisseur Volker Heise over het historische jaar 1929. In elke aflevering staat een misdaad centraal, maar het verhaal vertelt tegelijkertijd veel over de cultuur en geschiedenis van het Berlijn van 1929. (DE)

In ‘Germany: Memories of a Nation' neemt kunsthistoricus en voormalig directeur van het British Museum Neil MacGregor de luisteraar mee op reis door de Duitse geschiedenis. Dit doet MacGregor aan de hand van de meest uiteenlopende voorwerpen, gebouwen en kunstobjecten, die allemaal een verhaal over het Duitse verleden vertellen. Van de Brandenburger Tor tot de iconische Bauhaus-wieg, en van de Volkswagen Kever tot Tischbeins portret van Goethe. De podcast is geproduceerd door de BBC. (EN)

Heeft u zelf nog suggesties voor podcasts over Duitsland? Laat het ons weten in de reacties.