Artikelen

(5 september 2002) Het werk van een maatschappijkritische schrijver kan minder kritisch zijn dan het werk van een schrijver die vooral literaire ambities koestert. Dat concludeert Yvonne Delhey in haar onderzoek naar ideeën over Reformsozialismus in de herfst van 1989, waarin het werk van Christa Wolf en Wolfgang Hilbig centraal staat. In 1997 begon zij als eerste promovenda bij het Duitsland Instituut Amsterdam.

(2 september 2002) Ik denk steeds dat het aan mij ligt. Een docent geschiedenis aan de UvA sprak jaren geleden de wijze woorden: ''De afstudeerfase is één van de meest romantische fasen in je leven. Romantisch in de zin van hoge toppen en diepe dalen''. Ik begrijp eindelijk wat hij bedoelde. Hoewel, van die toppen merk ik maar weinig. Maar die heb ik waarschijnlijk de eerste jaren hier verspeeld. Toch zijn afgestudeerde vrienden in Berlijn minstens zo chagrijnig als ik en de media strijden om het hardst om een zo miserabel mogelijk beeld van de stad te geven.

(19 augustus 2002) Van 31 augustus 1998 dateert mijn oudste Berlijnse krantenknipsel, getiteld: "Es ist nicht ganz einfach, hier zu diskutieren". Op het Helmholtzplatz in Prenzlauer Berg voerden vier kandidaten verkiezingscampagne, maar ze konden de dronken punkers en daklozen in het parkje niet overtuigen. Wolfgang Thierse (SPD, nu voorzitter van de Bondsdag), Petra Pau (PDS, nu fractievoorzitter), Marianne Birthler (Bündnis 90/Die Grünen, nu opvolgster van Gauck in het Stasi-archief) en Günther Nooke (CDU, nu onder druk wegens privé-gebruik van zijn zakelijke airmiles) dropen destijds af. Pau won overigens het kiesdistrict.

(16 augustus 2002) De recente Duitse spelerseuforie houdt gelijke tred met het verwerken van de grootste financiële crisis in het voetbal ooit. Een zekere zuinigheid doet zijn intrede in een branche, die de afgelopen tijd geleerd had met geld te smijten. Maar de tijden zijn veranderd: het ineenstorten van het imperium van mediagigant Leo Kirch uit München heeft de 36 spelers in de Duitse eredivisie tot op het bot getroffen.

(1 augustus 2002) Het WK voetbal is voorbij en zoals verwacht zijn in het land, na een korte periode waarin de stemming goed was, weer serieuze tijden aangebroken. Voor de regerende coalitie van SPD en Groenen ziet het er voor de verkiezingen van 22 september steeds slechter uit. Zoals altijd moet je je door opiniepeilingen niet laten verleiden tot voorbarige conclusies. Zoals altijd geldt: "A week is a long time in politics". Onverwachte gebeurtenissen kunnen de mening van kiezers op korte termijn sterk beïnvloeden. Nederlanders weten dat als geen ander. Wie had enkele weken voor de verkiezingen verwacht, dat het CDA zo'n grote winst zou behalen?

(30 juli 2002) Berlijn is te groot om in te leven. Daarom identificeren de meeste Berlijners zich met de wijk waarin ze wonen. Sinds ik scriptie schrijf wordt mijn wijkje steeds kleiner: van Prenzlauerberg naar Bötzowviertel naar mijn huis. 

door Diana van den Broek In het kader van hun studie mochten de studenten ID een innovatieve onderwijstool ontwerpen voor

Duitslandbeeld De belangrijkste conclusie van de studenten is toch wel, dat het clichébeeld van Duitsland helemaal niet meer aan de orde is. De makers van 'Cine*mania' vinden het raar, dat er mensen zijn die nog steeds aan de Tweede Wereldoorlog of aan Bratwurst denken, wanneer je het over Duitsland hebt. "De Duitsers lijken veel meer op ons, dan we zelf doorhebben", meent Rob. Hij vindt het vooral vreemd dat mensen van de jongere generatie, die toch alleen maar het moderne Duitsland hebben meegemaakt, soms zo'n oubollig beeld van Duitsland hebben. "Op veel terreinen lopen de Duitsers zelfs voor op ons, wat wil je ook, het land is tien keer zo groot als Nederland". Volgens de jongens van 'Cine*mania' leven de clichees vooral onder het 'gewone' volk. Als je even nadenkt, weet je wel dat dat beeld van Duitsland reeds lange tijd achterhaald is. Ook de zogenaamde 'moffenmoppen' zijn volgens hen allang niet meer van deze tijd.

(12 juli 2002) Het was herfst 1980 toen ik als kersverse correspondent voor mijn eerste verkiezingsreportages op pad ging in Duitsland. Voor het eerst kwam de lijsttrekker van de christen-democraten uit de CSU-hoek, dus uit Beieren.Franz Josef Strausswilde het opnemen tegenHelmut Schmidtdie toen als SPD-kanselier nog stevig in het zadel zat.

In Duitsland zijn de verkiezingscampagnes in volle gang. Net als in andere Europese landen bepalen nationaal sentiment en het bijbehorende populisme de publieke discussie. In Duitsland - dat laat de recente 'antisemitismediscussie' en de kritiek op de liberaal-democratische FDP duidelijk zien - laat deze polemiek zich in politiek gematigde kringen echter moeilijk verkopen. Deze wordt door critici argwanend opgenomen en becommentarieerd, waarna direct een radicalisering van het debat plaatsvindt, wat niet altijd tot een heldere discussie leidt.