Duitslandweb logo Duitslandweb

De Oost-Duitse
Column

Columns - 26 april 2016 - Auteur: Merlijn Schoonenboom

Op het moment dat de moslims ter sprake komen, lijkt alles op zijn plek te vallen. We zitten op het terras van een weekendhuisje in een Brandenburgs dorpje, een klein uur van Berlijn verwijderd. Een weids landschap strekt zich voor me uit, zoals dat eigenlijk alleen nog maar in de voormalige DDR te vinden is.

De Oost-Duitse
© dpa/picture-alliance
Vluchtelingen staan in Berlijn in de rij om geregistreerd te worden

De laatste jaren kom ik steeds vaker in dit gebied - zeker in de lente. Oost-Duitsland was immers geen ‘verdacht’ gebied meer, niet meer alleen bekend om zijn problemen met werkloosheid en neonazi’s. De herontdekte natuur, het erfgoed en een bescheiden economische opbloei leken voorop staan.

Sinds vorig jaar is dat veranderd. Door de opkomst van anti-islambeweging Pegida en de de nieuwe partij Alternative für Deutschland worden de neue Bundesländer in de Duitse media weer uitsluitend als broeinest van rechts-radicale agressie opgevoerd. Cijfers laten immers zien dat die hier beduidend hoger is dan in het westen, net als de stemmen voor de AfD.

Merlijn Schoonenboom verbindt in zijn tweewekelijkse column persoonlijke ervaringen met bredere maatschappelijke ontwikkelingen in Duitsland

Het mediabeeld lijkt ook vandaag weer te worden bevestigd, als tijdens het gesprek met onze gastvrouw in het huisje zijdelings de islam genoemd wordt. Ze schudt een reeks honende anekdotes uit haar mouw: eigenlijk precies volgens het stereotype van de ‘Oost-Duitse xenofoob’.

Even later blijkt de Oost-Duitse werkelijkheid echter toch wat complexer. Of we nog kinderspeelgoed over hebben, vraagt onze gastvrouw, die door de week als arts in Berlijn werkt; ze heeft ze nodig voor vluchtelingenkinderen. Ze blijkt al maanden actief als medisch vrijwilliger in een vluchtelingenkamp: "En dan niet zo’n sporthal waar ze naar doorverwezen worden", zegt ze, "maar bij de eerste opvang, als de wurmen en de zweren er nog aan zitten."

In het oosten zou een permanente woede tegen ‘de staat’ heersen, die eerst hervormingen, toen de euro, en nu vluchtelingen heeft opgelegd

Ik moet denken aan al die verklaringen in de krant over de Rechtsrück in het oosten. Men zou daar nooit geleerd hebben het fascistische verleden te verwerken, er zou een permanente woede tegen ‘de staat’ heersen, die eerst hervormingen, toen de euro, en nu vluchtelingen heeft opgelegd.

Het schema is journalistiek gezien heerlijk overzichtelijk, maar ook wel erg zwart-wit voor de vele ongerijmdheden in dit gebied. Want óók onze gastvrouw noemt haar Oost-Duitse verleden als motief, maar dan juist voor haar hulp.

Ze blijkt in de jaren tachtig uit de DDR naar West-Berlijn gevlucht. Volgens haar zorgen die ervaringen er voor dat ze nu andere vluchtelingen wil helpen: "Ik heb dezelfde problemen meegemaakt toen ik naar dit land ben gevlucht." Ook zij moest in een ander land alles opbouwen, zegt ze, en alle instanties werkten tegen, om nog maar te zwijgen van het onbegrip van de West-Duitsers. "Ik wist niets", zegt ze, "ik had nauwelijks geld, en had geen idee waar ik naar toe moest - terwijl ik nog dezelfde taal sprak."

'Wat dat betreft is er in Berlijn niets veranderd. Níets weten de vluchtelingen als ze hier komen. Weken moeten de families voor de registratie in de rij staan'

Uiteindelijk hebben andere voormalige Muur-vluchtelingen haar destijds verder geholpen. "Wat dat betreft is er in Berlijn niets veranderd", zegt ze. "Níets weten de vluchtelingen als ze hier komen. Weken moeten de families voor de registratie in de rij staan, en na 17 uur en in het weekend gaat alles potdicht."

Dus helpt uitgerekend een islamkritische Oost-Duitse in haar vrije tijd moslimvluchtelingen. Omdat ze een soort verbondenheid voelt, al is het maar door de ondoordringbare bureaucratie van het nieuwe thuisland. "Want als de staat faalt", zegt ze, "dan moeten we het zelf maar doen."

Reacties

Paul Buttinger - 2 augustus 2018 11:50

Op zich aardig artikel wat mij echter bevreemd is dat we hier met een intelligent mens te maken hebben ze is tenslotte arts en ook nog met een gevoel voor verantwoordelijkheid naar de Islamitische medemens.

Des te vreemder dat haar kritische opmerkingen over de impact van Islam in haar omgeving afgedaan wordt met ,, Oost Duitse xenofobie,, waarbij ik mij afvraag wat die opmerkingen dan wel geweest zijn.

P.Buttinger

Reageer
Maximaal 500 tekens toegestaan

Lees meer over 'Vluchtelingen':

Duitsland laat weer beperkt gezinshereniging toe

Duitsland laat weer beperkt gezinshereniging toe

Per maand mogen 1000 gezinsleden van vluchtelingen met een beperkte verblijfsstatus naar Duitsland komen.


Lees meer

CDU en CSU: adempauze in conflict asielbeleid

CDU en CSU: adempauze in conflict asielbeleid

De dreigende regeringscrisis in Berlijn lijkt afgewend, voor even dan. Hier gaat het om:


Lees meer

Minister Seehofer riskeert ontslag met immigratieplan

Minister Seehofer riskeert ontslag met immigratieplan

Crisisberaad in Berlijn. Minister Seehofer wil vluchtelingen aan de grens kunnen wegsturen, Merkel blokkeert dit plan.


Lees meer

Psychische hulp voor vluchtelingen schiet tekort

Psychische hulp voor vluchtelingen schiet tekort

Veel vluchtelingen komen getraumatiseerd in Duitsland aan. Het merendeel krijgt geen psychische hulp.


Lees meer


top
Op deze site worden cookies gebruikt, wilt u hiermee akkoord gaan?
Accepteer Weiger